Programma 6: Meedoen

We vinden het belangrijk dat iedere inwoner volwaardig kan meedoen in de Baarnse samenleving. Zinvol werk speelt daarbij een sleutelrol, omdat het zorgt voor financiële zekerheid en zelfstandigheid. Armoede, geldzorgen en schulden zijn grote maatschappelijke uitdagingen met ingrijpende gevolgen voor onze inwoners. Daarom kiezen we ervoor onze inwoners te ondersteunen vanuit begrip en vertrouwen, niet vanuit wantrouwen. Dat kan écht het verschil maken.

Regulier

Impuls sociale infrastructuur en toekomst sociaal ontwikkelbedrijf
In november 2024 is de regio Amersfoort gestart met de opgave ‘Impuls sociale infrastructuur en toekomst sociaal ontwikkelbedrijf’. Deze opgave richt zich op het versterken van de ondersteuning en begeleiding van mensen met een (grote) afstand tot de arbeidsmarkt en op het vaststellen van de toekomstige rol van het sociaal ontwikkelbedrijf binnen de regio.

In juni 2025 is fase A van de opgave afgerond. Deze eerste fase bestond uit het inventariseren van de huidige sociale infrastructuur en het vaststellen van uitgangspunten voor het sociaal ontwikkelbedrijf. De afronding van fase A markeert de start van fase B, waarin het toekomstplan wordt opgesteld. Dit plan beschrijft mogelijke scenario’s voor de toekomst van de sociale infrastructuur en de rol van het sociaal ontwikkelbedrijf. Voor fase B is opgenomen dat er drie scenario’s verder worden uitgewerkt.  

In de huidige situatie heeft RWA/Amfors nog een beperkte (klassieke) rol. In de scenario's wordt uitgewerkt hoe RWA/Amfors zich kan ontwikkelen tot een breed sociaal ontwikkelbedrijf dat meerdere doelgroepen bedient en diverse vormen van ondersteuning biedt, afgestemd op de behoeften van de regio en gemeenten.

De deadline voor fase B is december 2025. Dan nemen de colleges van de regiogemeenten een besluit over het toekomstplan voor het sociaal ontwikkelbedrijf. Aansluitend wordt het plan ter besluitvorming voorgelegd aan de gemeenteraden. Deze besluitvorming markeert het formele eindpunt van fase B en bepaald de verdere inrichting van de sociale infrastructuur en de rol van het sociaal ontwikkelbedrijf in de regio.

Beschut werk in Baarn
Beschut werk is speciaal werk voor mensen die (nog) niet helemaal zelfstandig kunnen werken. In Baarn zetten we in op meer beschutte werkplekken, zodat ook deze mensen mee kunnen doen en een zinvolle daginvulling hebben. Dit doen we in samenwerking met BBS, RWA Amfors en de lokale ondernemers, en valt onder andere binnen de opgave 'Impuls sociale infrastructuur en toekomst sociaal ontwikkelbedrijf'.

Baarn Steun en communicatiecampagne
Baarn Steun helpt inwoners met geldproblemen. We geven een vervolg aan de communicatiecampagne, zodat meer mensen weten dat deze hulp er is en waar ze die kunnen vinden. Zo zorgen we dat inwoners sneller ondersteuning krijgen en niet verder in de problemen raken. Deze inzet valt binnen de bestaande middelen. We streven daarbij naar meer samenhang tussen regelingen, zodat inwoners minder vaak losse aanvragen hoeven te doen.

Geïntegreerd beleidsplan Armoedebestrijding en Schuldhulpverlening
We voeren het beleidsplan voor armoedebestrijding en schuldhulpverlening uit. Met dit plan helpen we inwoners uit de schulden en voorkomen we dat ze opnieuw in financiële problemen komen. De uitvoering vindt plaats binnen het bestaande budget. We zetten in op integrale ondersteuning, waarbij verschillende regelingen en voorzieningen beter op elkaar aansluiten.

Inkomensregelingen
Bij onze regelingen voor mensen met een laag inkomen hanteren we een inkomensgrens van 130% van het sociaal minimum voor de gemeentelijke minimaregelingen. Zo blijft onze hulp toegankelijk voor wie dat nodig heeft. We blijven daarbij binnen de bestaande financiële kaders en richten ons op het samenbrengen van regelingen, om eenvoud en overzicht voor inwoners te vergroten.

(I) Alleenverdienersproblematiek 

Op basis van de Wet tijdelijke regeling alleenverdienersproblematiek verstrekken gemeenten in de periode 2025-2027 een vaste tegemoetkoming aan alleenverdienershuishoudens die door een ongunstige samenloop van regelingen te weinig toeslagen ontvangen en hierdoor een inkomen onder het bestaansminimum hebben. Gemeenten ontvangen voor de uitvoering van deze regeling middelen op basis van de hoogte van de tegemoetkoming voor dat jaar (inclusief verschuldigde eindheffing), het verwachte aantal rechthebbende huishoudens in de gemeente en uitvoeringskosten. 

(I) Wet van School naar Duurzaam werk 

De beoogde inwerkingtreding van het wetsvoorstel van school naar duurzaam werk is verschoven van 1 augustus 2025 naar 1 januari 2026. Deze wet gaat jongeren met een afstand tot de arbeidsmarkt beter helpen. Om zo veel mogelijk arbeidspotentieel te benutten, wordt de overstap van onderwijs naar de arbeidsmarkt verbeterd. Jongeren die dat nodig hebben krijgen ondersteuning van scholen, doorstroompunten en gemeenten, die daarbij verplicht samenwerken. Deze ondersteuning is er voor jongeren tot 27 jaar van het mbo, vso, pro en vroegtijdig schoolverlaters. Momenteel wordt gewerkt aan de ontwikkeling van de regionale aanpak en het maken van samenwerkingsafspraken.  

(I) Work in Nederland 

Om goede informatievoorziening, hulp en dienstverlening aan Europese Unie (EU)- arbeidsmigranten te bieden, worden gelden beschikbaar gesteld ten behoeve van de verschillende arbeidsmarktregio’s. Er worden zogenoemde WIN (Work in Nederland) punten ontwikkeld. Hier kunnen arbeidsmigranten op een laagdrempelige manier informatie en advies krijgen over onder meer hun werk, huisvesting en welzijn, en over hun rechten en plichten. Ook kunnen arbeidsmigranten er misstanden melden.  

(V) Participatiewet in balans vanaf 2026 van kracht 

Op 1 januari 2026 treedt de Participatiewet in balans in werking. Deze vernieuwde wet moet zorgen voor een eenvoudiger, eerlijker en menselijker uitvoering van de bijstandsregels.  

De aanpassingen zijn bedoeld om het voor mensen in de bijstand makkelijker te maken om mee te doen in de samenleving, zonder direct in de knel te komen met hun uitkering. Zo wordt het eenvoudiger om een bijstandsuitkering aan te vragen, onder andere door gebruik te maken van DigiD of een geldig identiteitsbewijs. Ook kunnen eerder opgegeven gegevens bij een herhaalde aanvraag automatisch worden hergebruikt. 

Daarnaast wordt het financieel aantrekkelijker om (tijdelijk) bij te verdienen. Er komt een ‘bufferbudget’ tot 1.000 euro voor kleine inkomensschommelingen, zodat mensen niet direct worden gekort als zij af en toe inkomsten hebben. De bijverdiengrenzen worden gelijkgetrokken en eenvoudiger gemaakt. 

Een ander belangrijk punt is dat participatie breder wordt opgevat dan alleen betaald werk. Ook vrijwilligerswerk, mantelzorg of andere vormen van maatschappelijke inzet tellen mee als inwoners hiermee naar vermogen bijdragen. De taaleis in de bijstand blijft bestaan, maar vanaf 2027 komt er extra ondersteuning beschikbaar om mensen hierbij te helpen. 

Verder worden de rechten van bijstandsgerechtigden versterkt. Zo mag in sommige situaties de uitkering met terugwerkende kracht worden toegekend en worden regels rond giften en samenwonen versoepeld. 

Voor gemeenten betekent dit dat ze de nieuwe regels op een zorgvuldige manier moeten invoeren. Ze krijgen hiervoor extra tijd en ondersteuning vanuit het Rijk en de VNG. De veranderingen vragen onder andere om aanpassingen in digitale systemen en nieuwe werkwijzen in de uitvoering. 

Met deze hervorming wil het Rijk de Participatiewet beter laten aansluiten op de leefwereld van mensen. Het doel is meer vertrouwen, minder bureaucratie en meer ruimte voor maatwerk. 

Uitvoeringsorganisatie Baarn Bunschoten Soest (BBS) 

De begroting 2026 voor BBS is opgesteld als vangnet, omdat nog niet zeker is of de nieuwe Gemeenschappelijke Regeling Eemkracht op 1 januari 2026 volledig operationeel is. Zolang de formele oprichting, besluitvorming en implementatie van Eemkracht nog niet zijn afgerond, is het wettelijk verplicht om een reguliere begroting op te stellen voor de bestaande GR BBS. Deze begroting voorkomt een bestuurlijk en financieel vacuüm en zorgt ervoor dat de uitvoering van taken doorgaat onder de huidige structuur, mocht de overgang naar Eemkracht vertraging oplopen.

De werkzaamheden van de Uitvoeringsorganisatie BBS hebben betrekking op het bredere Sociaal Domein en de lokale samenleving. 

De kosten voor Baarn gaan in 2026 omhoog, net als bij de hele BBS-organisatie. Dat komt vooral door hogere lonen en extra inzet op werk en zorg. De manier waarop de kosten verdeeld worden tussen de drie gemeenten blijft voorlopig hetzelfde. Voor de nieuwe organisatie Eemkracht wordt gewerkt aan een andere verdeling. 

In 2026 betaalt gemeente Baarn in totaal €11.438.000 aan BBS. Dat is €438.000 meer dan in 2025, een stijging van 4,0%. De kosten voor de programma’s 1 t/m 3 (Inkomen, Participatie & Inburgering, Zorg & Teams) stijgen samen met 14,5% ten opzichte van de begroting 2024. Dit komt vooral door hogere lonen (cao) en meer hulp aan inwoners.

De verdeling van de kosten tussen Baarn, Bunschoten en Soest gebeurt nu nog op basis van de huidige afspraken (verdeelsleutel). Voor de nieuwe organisatie Eemkracht wordt een nieuwe manier van verdelen voorbereid. Baarn mag daarover meedenken en meepraten.

De begroting 2026 van de Uitvoeringsorganisatie BBS (Baarn, Bunschoten, Soest) is opgesteld in aanloop naar de overgang naar de nieuwe GR ‘Eemkracht’ per 1 januari 2026. Indien deze overgang vertraging oploopt, fungeert deze begroting als vangnet. De begroting is opgesteld binnen bestaande kaders en bevat een aantal belangrijke aanpassingen op basis van de kadernota 2026.

Openbaar belang
De gemeenschappelijke regeling Samenwerking Sociaal Domein Baarn Bunschoten Soest (Uitvoeringsorganisatie BBS) voert taken uit voor deelnemende gemeenten rondom de Participatiewet en aanverwante wet- en regelgeving. Daarnaast verzorgt BBS de zorgadministratie voor de Wmo en de Jeugdwet en treedt zij op als werkgever van de lokale sociaal- en jeugdteams. Tenslotte is een deel van de Wet inburgering bij de BBS belegd.

Maatschappelijk doel gemeente Baarn
Jaarlijks sluiten de drie gemeenten Baarn, Bunschoten en Soest een dienstverleningsovereenkomst af met de gemeenschappelijke regeling BBS. Daarin staan de specifieke resultaatafspraken over de uitvoering van de taken die bij BBS zijn belegd. 

Wat willen we bereiken?

In 2026 willen zowel de uitvoeringsorganisatie BBS als de gemeente Baarn inwoners op een goede en betrouwbare manier ondersteunen binnen het sociaal domein. Daarbij staat het helpen van mensen centraal: inwoners die tijdelijk of langdurig ondersteuning nodig hebben moeten kunnen rekenen op persoonlijke begeleiding en duidelijke dienstverlening.

BBS richt zich in 2026 op:

• snelle en passende hulp voor inwoners met een laag inkomen, zonder werk, met schulden, met een bijstandsuitkering of een hulpvraag rond zorg of opvoeding;
• extra ondersteuning voor inwoners die inburgeren: zij krijgen hulp bij taal, werk en meedoen in de samenleving. In 2026 wordt gewerkt met duale trajecten waarbij taal en werk worden gecombineerd;
• het terugdringen van ziekteverzuim van medewerkers naar het landelijk gemiddelde van 5,4%;
• betere digitale systemen voor sneller en overzichtelijker werken;
• voorbereiding op de overgang naar de nieuwe organisatie Eemkracht, waarbij de samenwerking tussen de drie gemeenten wordt vernieuwd en uitgebreid.

De gemeente Baarn wil daarnaast dat:

• de uitvoering van het sociaal domein aansluit op het lokale beleid. Inwoners met financiële problemen of een bijstandsuitkering moeten snel en op maat geholpen worden;
• inwoners met een migratieachtergrond goed begeleid worden bij hun inburgering. Daarvoor is extra personeel ingezet bij BBS;
• BBS in 2026 ook de administratieve afhandeling van zorgbeschikkingen overneemt zonder dat dit leidt tot extra kosten of werkdruk;
• Baarn betrokken blijft bij besluiten over digitalisering, personeelsinzet en de verdeling van kosten tussen de gemeenten;
• de gemeentelijke belangen goed worden geborgd bij de overgang naar de nieuwe organisatie Eemkracht.

Zo werken BBS en Baarn in 2026 samen aan één doel: inwoners ondersteunen die dat nodig hebben, op een manier die betrouwbaar, efficiënt en toekomstgericht is.

Het aantal statushouders dat aan Baarn gekoppeld wordt is in de afgelopen jaren licht afgenomen als gevolg van internationale ontwikkelingen (het einde van de oorlog in Syrië bijvoorbeeld). Als gemeente zijn wij verantwoordelijk voor de uitvoering van beleid rondom huisvesting en inburgering. Dat heeft gevolgen voor verschillende terreinen, zoals volkshuisvesting, onderwijs (bijvoorbeeld taalklassen) en zorg. Wij gaan ervan uit dat iedere inwoner graag volwaardig wil deelnemen aan de Baarnse samenleving. Zinvol werk en maatschappelijke participatie zijn daarbij essentieel. Zo creëren we bestaanszekerheid en verbondenheid. We zetten ons in om dit zo goed mogelijk te organiseren, zodat iedereen kan meedoen naar eigen vermogen.   

Regulier

De gemeente is verantwoordelijk voor het inburgeringsprogramma van in Baarn gehuisveste asielstatushouders. Wij zorgen voor inburgeringsprogramma's op maat met:
•    maatschappelijke begeleiding bij ‘het landen in Baarn’;
•    taalles op niveau van de inburgeraar;
•    praktijkplekken voor (vrijwilligers-)werkervaring;
•    financiële ontzorging en coaching.
We zorgen zo voor een zo snel en succesvol mogelijke inburgering van nieuwkomers. Vanwege het schaalvoordeel om taalklassen te kunnen “vullen” trekken we daarin samen op met de gemeenten Bunschoten en Soest.

De begrote kosten voor het programma ‘Inburgering’ in 2026 blijven nagenoeg gelijk aan de geraamde kosten in 2024. Op dit moment zijn de richtlijnen en financiële kaders vanuit het kabinet met betrekking tot asiel en inburgering voor 2026 nog niet bekend. Ook is niet te voorspellen hoeveel personen asiel gaan aanvragen in Nederland. Hierdoor is het op dit moment niet mogelijk om de mogelijke gevolgen voor de BBS-gemeenten goed in te schatten. In deze begroting voor 2026 wordt daarom uitgegaan van de bestaande afspraken en beschikbare middelen vanuit het Rijk zoals die in 2025 van kracht zijn. Voor de jaren na 2026 wordt voorlopig uitgegaan van gelijkblijvende uitgaven, tenzij nieuwe beleidsrichtlijnen en financiële middelen vanuit het Rijk aanleiding geven tot aanpassing.

    
Openbaar belang
Amfors Holding B.V. is namens het Regionaal Sociaal Werkvoorzieningschap Amersfoort en omgeving (RWA) belast met de uitvoering van de Wet op de Sociale Werkvoorziening voor de gemeenten Amersfoort, Baarn, Bunschoten, Leusden, Soest en Woudenberg.

Maatschappelijk doel gemeente Baarn
De Amfors Groep is een mensontwikkelbedrijf. Dat betekent dat zij werk bieden aan circa 800 medewerkers met een afstand tot de arbeidsmarkt. Ze ontwikkelen iedere medewerker in het werk dat hij of zij doet en begeleiden naar werk dat het beste past. Dat betekent dat ze bijvoorbeeld productiewerk en schoonmaak doen, maar ook metaal bewerken, groen onderhouden, chauffeurs leveren, administratie doen en bijvoorbeeld catering verzorgen. Deels wordt dit gedaan in hun eigen bedrijven. Voor wie dat mogelijk is zoeken ze via detachering of begeleid werken een plek bij één van onze opdrachtgevers. Samen maken ze werk bereikbaar.

Wat willen we bereiken?
Amfors biedt werk aan circa 800 medewerkers met een WSW-indicatie en een arbeidsbeperking. Daarnaast begeleidt en ontwikkelt de Amfors Groep ook andere mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt naar (zo) regulier (mogelijk) werk. 

Wat gaan we er voor doen?
Om dit te bereiken bouwt de Amfors Groep aan een goede relatie met het bedrijfsleven, werkt zij aan een optimale samenwerking met de betrokken gemeenten en zorgt de Amfors Groep voor een creatieve en efficiënte bedrijfsvoering in de businessunits.