Programma 4: Veiligheid

We vinden het belangrijk dat Baarn een veilige plaats is voor inwoners, organisaties, ondernemers en bezoekers. We willen wijken en buurt veilig houden en overlast verminderen.

 Regulier

De taken die de gemeente uitvoert voor vergunningverlening, toezicht en handhaving (VTH) zijn divers. Er zijn verschillende partners betrokken bij de uitvoering. De taken rusten op drie pijlers:

•    het Integraal Veiligheidsbeleid;
•    de Regionale uniforme uitvoering- en handhavingsstrategie voor taken die de RUD Utrecht en de Veiligheidsregio Utrecht voor Baarn uitvoert;
•    uitvoering- en handhavingsstrategie (U&H strategie) voor Omgevingsrecht-taken die de gemeente zelf uitvoert.

In 2023 is het Integraal Veiligheidsplan (IVP) 2023–2026 vastgesteld. Dit plan bevat vier gezamenlijke prioriteiten van de samenwerkende BES-gemeenten (Baarn, Bunschoten, De Bilt, Eemnes en Soest): ondermijning, zorg en veiligheid, jongeren en digitale veiligheid. In 2025 worden de bijbehorende uitvoeringsplannen in de praktijk gebracht. Het uitgangspunt is om steeds intensiever samen op te trekken, waardoor de gezamenlijke slagkracht groeit en er meer kan worden bereikt.

Tegelijkertijd wordt uitvoering gegeven aan het Districtelijk Uitvoeringsplan Ondermijning 2025–2026 binnen het basisteam Utrecht Oost. Dit plan sluit aan op het IVP en richt zich specifiek op de aanpak van ondermijnende criminaliteit. Gemeenten stemmen hierin ambities, doelen en prioriteiten op elkaar af. Door gezamenlijk op te trekken in de regio wordt de aanpak robuuster, effectiever en beter afgestemd. Er is sprake van een lerende organisatie waarin casuïstiek, kennis en ervaringen actief worden gedeeld.

Ondermijnende criminaliteit omvat alle vormen van criminaliteit waarbij de onderwereld gebruikmaakt van de legale structuren in de bovenwereld. Uit ervaring is gebleken dat bepaalde sectoren kwetsbaar zijn en veelvuldig worden misbruikt voor ondermijnende activiteiten. In de afgelopen jaren is stevig ingezet op het versterken van de informatiepositie, samenwerking met partners en het vergroten van de bestuurlijke weerbaarheid. Deze ingezette lijn zetten we in 2026 onverminderd voort.

In 2026 richten we ons op het volgende:

• versterking van de ambtelijke en bestuurlijke weerbaarheid, onder meer door het organiseren van bewustwordingssessies voor medewerkers en bestuurders;
• extra aandacht voor de gevaren en effecten van drugsgebruik bij jongeren, gebaseerd op eerder uitgevoerd onderzoek en in samenwerking met scholen, jongerenwerk en hulpverlening;
• preventie en opsporing, door mensen in kwetsbare posities bewust te maken van de risico’s van het criminele pad. Voor jongeren die al betrokken zijn bij criminaliteit, wordt met partners hulpverlening ingezet om hen uit het circuit te halen. Indien nodig volgen repressieve maatregelen;
• samenwerking met de BES-gemeenten wordt voortgezet, onder andere door beleid (zoals APV’s en Bibob) zoveel mogelijk gelijk te trekken, gezamenlijke communicatie en voorlichting te organiseren en integrale controles uit te voeren.

Daarnaast zetten we in 2026 extra stappen in het versterken van zes prioritaire thema’s uit het districtelijk uitvoeringsplan: 

• Criminele geldstromen: via het invoeren van het Digitaal Opkopers Register (DOR) gaan we witwassen tegen. Eind 2026 zijn alle relevante ondernemers aangesloten.
• Crimineel gebruik van locaties en branches: we houden toezicht op kwetsbare sectoren zoals horeca, autohandel en opslaglocaties.
• Jonge aanwas: met een jeugdoverleg (samen met jongerenwerk, scholen en politie) zetten we in op vroegsignalering, preventie en begeleiding.
• Mensenhandel: we intensiveren de aanpak van arbeidsuitbuiting en illegale prostitutie, en versterken het lokale beleid;
• Ondermijning in de zorg: we trainen professionals in het sociaal domein, bouwen aan casuïstiek en werken samen met externe toezichthouders.
• Weerbare overheid: bewustwording onder ambtenaren en bestuurders wordt vergroot, en het Bibob- en APV-beleid wordt verder geharmoniseerd.

Tot slot blijft het Lokaal Ondermijningsoverleg (LOO) een belangrijk instrument, waarin signalen van ondermijning worden besproken en afgestemd met onder andere politie en RIEC. Indien nodig leidt dit tot gerichte interventies of opschaling naar districtelijk niveau. Met deze gecombineerde inzet op preventie, hulpverlening, bestuurlijke weerbaarheid en handhaving bouwen we in 2026 verder aan een veilige, integere en veerkrachtige gemeente.

Veiligheid in de buurt
We werken aan bewustwording en ondersteuning van inwoners op het gebied van veiligheid in de buurt. Dit gaat bijvoorbeeld over het voorkomen van woninginbraken, maar ook over digitale veiligheid en het tegengaan van ondermijning. Waar mogelijk en nodig passen we de Wet aanpak woonoverlast toe. Ook blijft de gemeente inzetten op de Persoonsgebonden aanpak (PGA). De Boa's hanteren een wijkgerichte aanpak, waarbij zichtbare en merkbare aanwezigheid in de wijken en direct contact met de inwoners centraal staan. 

Digitale veiligheid
We hebben aandacht voor digitale veiligheid, met name voor de digitale weerbaarheid van jongeren, senioren, laaggeletterden en ondernemers. We zetten in op het voorkomen van digitale criminaliteit en werken regionaal samen aan een communicatiestrategie voor dit onderwerp. 

(III) Zero based budgeting 

Dit betreft de administratieve uitwerking van de stelpost ZBB uit de begroting 2025. Voor de specificatie wordt verwezen naar bijlage Zero Based Budgeting (ZBB).

(V) Toezegging benodigde inzet OOV/T&H

Op verzoek heeft de portefeuillehouder toegezegd een onderzoek te doen naar de benodigde inzet op de domeinen openbare orde en veiligheid, en toezicht en handhaving. Naar verwacht wordt dit in het 4de kwartaal afgerond en zal dit budget vragen in 2026. 

De gemeente is verantwoordelijk voor brandweerzorg, een veilige en gezonde leefomgeving, crisisbeheersing en geneeskundige hulpverlening. Wij willen crises zo veel mogelijk tijdig voorzien en voorkomen, de effecten ervan minimaliseren en zo de weerbaarheid van onze samenleving vergroten.

Regulier

De Veiligheidsregio Utrecht (VRU) organiseert voor de gemeente de brandweerzorg, crisisbeheersing, geneeskundige hulpverlening en draagt bij aan een veilige en gezonde leefomgeving. Samen met de VRU informeren wij mensen over wat zij zelf kunnen doen om risico’s in hun omgeving te verkleinen, gevolgen van incidenten te beperken en zelfredzaamheid te vergroten. 
De zorg voor de bevolking tijdens en na een ramp (bevolkingszorg) wordt door de gemeente georganiseerd. Hiervoor worden medewerkers opgeleid, getraind en vinden er oefeningen plaats.  Steeds vaker krijgen we te maken met nieuwe soorten crises die langer duren en waarmee we minder bekend zijn. Denk aan de coronacrisis en de vluchtelingencrisis. Hiervoor werken VRU en gemeente nauw samen. De prioriteit ligt nu bij het in kaart brengen en nemen van maatregelen voor de gevolgen van klimaatverandering, zoals natuurbranden en wateroverlast.  Daarnaast werken we samen met maatschappelijke organisaties om inwoners weerbaarder en veerkrachtiger te maken. Zo kan maatschappelijke ontwrichting worden beperkt bij  langdurige uitval van primaire infrastructuur, bijvoorbeeld gas, water, elektra of dataverkeer.

(V) Aanpak veerkracht en weerbaarheid

In 2025 is een projectleider ingehuurd die een plan van aanpak opstelt om het vermogen van zelfredzaamheid van de inwoners van Baarn te vergroten in geval er tijdens een crisissituatie geen of een beperkt beroep gedaan kan worden op de overheid. Denk daarbij bijvoorbeeld aan langdurige stroomuitval, een cyberaanval, of een natuurbrand. Hier moet mogelijk budget voor geraamd worden in 2026.  

De Veiligheidsregio Utrecht is een samenwerking van verschillende interne en externe partijen. Taken liggen zowel in het voorkomen van crisissituaties (preventie), als in het afhandelen ervan (repressie). De VRU is hierin één van de belangrijkste partners en een netwerkverbinder. 

Openbaar belang
Nederland is verdeeld in 25 veiligheidsregio’s. Iedere veiligheidsregio zet zich in voor de veiligheid van de inwoners en bezoekers van dat gebied. Een veiligheidsregio zorgt hierbij voor een goede samenwerking tussen hulpverleningsdiensten, overheden, bedrijven en inwoners.

Maatschappelijk doel gemeente Baarn
Een fysiek veilige omgeving en zelfredzame inwoners. 

Wat willen we bereiken?
Een crises tijdig te voorzien, waar mogelijk te voorkomen, eventuele effecten van crises minimaliseren en daarmee de weerbaarheid van de samenleving vergroten.