Programma 2: Vitale gemeenschap

De gemeente Baarn draagt bij aan een breed aanbod voor cultuureducatie en -participatie. Wij willen onze voorzieningen op peil houden en samenwerkingen stimuleren die bijdragen aan gezamenlijke cultuurpromotie en een culturele programmering in het centrum van Baarn. 

Excel-tabel

Kunst- en Cultuurvisie 2025-2030 

Cultuur in Baarn. Verrijkend, levendig en voor iedereen 

Onder begeleiding van bureau Berenschot is de Baarnse Kunst- en Cultuurvisie 2025-2030 opgesteld en door de raad vastgesteld. Hierin staan de doelen voor het lokale kunst- en cultuurbeleid: 

• het bevorderen van een rijk en divers cultureel leven; 
• het bevorderen van meedoen, uitwisseling, ontmoeting en participatie; 
• en het bevorderen van levendigheid en beleving. 

De nieuwe visie biedt duidelijke richtlijnen voor subsidies die de voortgang van het aanbod waarborgen, maar ook ruimte geven voor vernieuwing en nieuwe initiatieven en organisaties. 

Cultuurhuis & Brinkhuis 

In de Kunst- en Cultuurvisie 2025-2030 wordt de meerwaarde genoemd van een Cultuurhuis in Baarn. Het Cultuurhuis kan de impact van cultuur vergroten door verschillende culturele functies bij elkaar te brengen. Het Cultuurhuis omvat Theater De Speeldoos en de Bibliotheek Baarn. Eind december 2024 stemde de gemeenteraad in met de komst van het Cultuurhuis op de Rembrandtlaan 35. Ook werd besloten dat er een tweede levendige plek voor cultuur, educatie en ontmoeting moet komen in het centrum van Baarn. De beoogde locatie voor dit ‘Brinkhuis’ (voorlopige naam) is de Hoofdstraat 1. 

Culturele evenementen & Strategisch Evenementenbeleid 2026-2030 
Onder de noemer Vorstelijk Baarn zijn er in 2024 veel culturele evenementen georganiseerd. Eind december werd het Strategisch Evenementenbeleid 2026-2030 vastgesteld door de gemeenteraad. Het beleid richt zich op duidelijke criteria en richtlijnen voor de (financiële) ondersteuning van evenementen en een helder en eerlijk proces voor de verdeling van subsidies. Dit geeft ruimte voor ontwikkeling en vernieuwing van het aanbod aan evenementen, een divers en evenwichtig evenementenprogramma dat past bij alle doelgroepen en bijdraagt aan de doelen van de gemeente. Het beleid geeft duidelijkheid over de rol van de gemeente in het ondersteunen van evenementen. Na vier jaar wordt een evaluatie gedaan.

Cultuurcoach 

De gemeente Baarn kent een rijk en levendig cultureel veld. Stichtingen, verenigingen en particulieren organiseren  vele culturele activiteiten en zorgen voor een breed cultureel aanbod. Dit culturele veld was decentraal georganiseerd. Waar het aan ontbrak was een centrale regie, die de coördinatie op zich nam, kennis deelt en een aanspreekpunt is voor de gemeente en andere domeinen. Vanuit deze doelen is 1 december 2024 een Cultuurcoach aan de slag gegaan bij Stichting Pit Baarn die nauw samenwerkt met de beleidsadviseur Cultuur & Evenementen. De Cultuurcoach verzamelt informatie over het culturele veld in Baarn. Aan de hand van vraag en het aanbod en onderzoekt deze de mogelijkheden voor samenwerking en aanvulling. Een andere taak van de Cultuurcoach is om de samenwerking tussen het cultuurbeleid en andere beleidsterreinen te versterken en verder te ontwikkelen. 

Excel-tabel

Excel-tabel

Sport en bewegen dragen bij aan een gezonde levensstijl en daarmee aan de vitaliteit van onze inwoners. We willen inwoners zoveel mogelijk stimuleren om te bewegen. Sportverenigingen vervullen daarin een belangrijke rol. De gemeente zet in op de breedtesport, waarbij sport en bewegen voor zoveel mogelijk inwoners, met of zonder beperking, mogelijk moet zijn. Een nieuwe coördinator jeugdsport van de gemeente gaat meer aandacht geven aan aangepast sporten (inclusie). Hiermee komen meer mensen met een beperking in aanraking met sport- en beweegactiviteiten. Het Lokaal Team Baarn (dat is het sociaal wijkteam) gaat meer dan in de afgelopen jaren sport en bewegen inzetten als middel om mensen te activeren. De gemeente ziet zwemmen voor elk kind onder de 12 jaar oud als een basisvaardigheid. 

Verduurzaming heeft prioriteit. De gemeente Baarn en de sportstichtingen en -verenigingen zijn in de afgelopen jaren actief geweest met energiebesparingsmaatregelen, waaronder nieuwe LED-veldverlichting en zonnepanelen op clubgebouwen. De inspanningen worden voortgezet in 2024-2026. 

Excel-tabel

Uitvoering van de Sportmonitor Baarn 2024 

In 2024 hebben we via de Sportmonitor het sport- en beweeggedrag van inwoners onderzocht. De resultaten helpen om het sportbeleid verder te verbeteren. Op basis van de uitkomsten gaan we door met het stimuleren van sporten en bewegen, met extra aandacht voor doelgroepen die minder actief zijn. Ook blijven we inzetten op de toegankelijkheid van sport voor mensen met een beperking. De uitkomsten van de Sportmonitor worden meegenomen bij de herziening van het beleid voor het Sociaal Domein (Baarn Vitaal 2.0).

Uitkomsten Sportmonitor
Uit de Sportmonitor blijkt dat 58% van de inwoners van Baarn wekelijks sport. Dit is iets hoger dan het landelijke gemiddelde (56%), maar lager dan in 2020 (61%). De stijgende trend van de afgelopen jaren lijkt omgekeerd naar een lichte daling.

Minder dan de helft van de kinderen (48%) en 41% van de volwassenen en ouderen voldoen aan de beweegrichtlijn voor een gezonde leefstijl. Dit ligt iets onder het landelijke gemiddelde (50% en 43%).

Van de Baarnse sporters sport 41% bij een sportvereniging. Dit is iets minder dan in 2020, maar hoger dan het regionale (28%) en landelijke gemiddelde (26%).

Bij inwoners met een beperking is de sportdeelname lager. Twee derde van de mensen zonder beperking sport wekelijks, terwijl dit bij mensen met een lichamelijke beperking 27% is en bij slechtzienden 41%. Sportcoördinatoren zetten zich extra in om deze groep te betrekken bij sportactiviteiten.

Bijna alle jongeren in Baarn hebben een zwemdiploma. Van de 12- tot 17-jarigen heeft 99% een zwemdiploma, en bij de 6- tot 11-jarigen is dit 91%. De doelstelling om zwemvaardigheid voor kinderen onder de 12 jaar te waarborgen, is hiermee behaald.

Toekomstvisie Sportlocaties 

 In 2024 is, samen met betrokkenen, een eerste stap gezet in het ontwikkelen van een toekomstvisie voor de sportvoorzieningen aan de De Geerenweg. Deze visie is nog in ontwikkeling en wordt in 2025 verder behandeld door de gemeenteraad. De verkenning richt zich de volgende mogelijke speerpunten:

• het gesloten sportpark omvormen naar een open, sportief gebied;
• de bereikbaarheid verbeteren voor fietsers en voetgangers;
• de kwaliteit van de bestaande voorzieningen verhogen door samenvoegen van opstallen en het toekomstbestendig maken van sportvelden;
• streven naar een energieneutraal en duurzaam sport- en beweeggebied in 2040;
• een passend beheer- en exploitatieconcept ontwikkelen.

Daarnaast waren er ontwikkelingen op het gebied van sportvoorzieningen:

Het Racketcentrum De Geeren is overgenomen door de sporters zelf en wordt nu beheerd via de Stichting Exploitatie Racketcentrum De Geeren (SERG). Ook zijn er padelbanen geopend binnen in de hal van het Racketcentrum. 

De Stichting Baarnse IJsbanen is gestart met de aanleg van verharding. Zo kan het ijsbaanterrein in de toekomst meer multifunctioneel gebruikt worden.

Verduurzaming

Wat betreft duurzame sportaccommodaties zijn er verschillende maatregelen genomen. Zo hebben zeven sport- en scoutingverenigingen meegedaan aan een Energy Battle om zoveel mogelijk energie te besparen. De Baarnse Tafeltennis Vereniging Elan heeft de competitie gewonnen met 54% energiebesparing. Verder heeft SERG de conventionele tennisbaanverlichting vervangen door energiezuinige LED-verlichting. Dit levert een besparing op van 40 tot 50% op energie . Ook de binnenverlichting in de tennis- en padelhallen is vervangen door LED-verlichting, op kosten van SERG. 

Reguliere activiteiten

De gemeente Baarn financiert ieder jaar laagdrempelige sport- en beweegactiviteiten voor de jong en oud, zoals High 5, Fit in 90 dagen, GALM en Sociaal Vitaal. In 2024 hebben honderden kinderen en 60-plussers in Baarn deelgenomen aan verschillende sportkennismakingen. Tientallen 18-60-jarigen met (risico op) diabetes zijn gestart met bewegen via de Wandel-Challenge van de Baarnse Atletiek Vereniging, gefinancierd door de gemeente en zorgverzekeraars. Er wordt in 2025 onderzocht of deze programma's kunnen worden uitgebreid voor andere leeftijden.

Inwoners met onvoldoende financiële middelen om deel te nemen aan sportactiviteiten worden ondersteund. In 2024 maakten gemiddeld 30 kinderen gebruik van gratis zwemlessen via het gemeentelijk Declaratiefonds. Ook het Jeugdfonds Sport maakt het veel kinderen mogelijk om deel te nemen aan sport. Sinds januari 2024 kunnen volwassenen ook financiële ondersteuning krijgen via het Volwassenfonds. 

De Jeugdsportcoördinatoren hebben verschillende sportkennismakingen georganiseerd en er zijn nieuwe activiteiten op komst, zoals een naschoolse schoolplein-sportgroep. Via de website sporteninbaarn.nl kunnen inwoners alle sport- en beweegaanbiedingen in Baarn vinden. 

De motorische vaardigheden van kinderen in groep 3 van basisscholen zijn gescreend. Kinderen die extra ondersteuning nodig hebben, krijgen beweeglessen. Ongeveer 20 kinderen hebben extra lessen gevolgd en werden geholpen om een passende sportvereniging te vinden. 

In juni werd de Sportontmoeting 2024 georganiseerd voor alle sportverenigingen, -scholen en -stichtingen in Baarn. Er werden presentaties gegeven over aangepast sporten, de economische waarde van sport en bewegen, en de Toekomstvisie op de sportvoorzieningen aan De Geerenweg.

Excel-tabel

Excel-tabel

Goed onderwijs is een belangrijke basis voor een gelukkig en gezond leven. We ondersteunen onderwijsorganisaties door onderwijshuisvesting te realiseren die voldoet aan de eisen van deze tijd. Komende jaren wordt samen met de scholen invulling gegeven aan het Onderwijskansenbeleid, waarvoor we ook de gelden uit het Nationaal Programma Onderwijs gebruiken. Daarbij hebben we de doelstelling om de laaggeletterdheid binnen onze gemeente terug te dringen.

Excel-tabel

Laaggeletterdheid en volwasseneducatie 

In 2024 is ingezet op het verbeteren van de digitale en taalvaardigheden van inwoners, samen met de Bibliotheek, Pit Baarn en Stichting Lezen en Schrijven. Daarvoor was er in 2024 een breed en divers aanbod aan activiteiten en bijeenkomsten, zoals: het DigiTaalhuis, het Taalcafé, het Informatiepunt Digitale Overheid (IDO), makkelijk leesbare boeken in de bibliotheek, een leesclub, de taalcoach en het taalmaatje, WereldVrouwen, volwassenonderwijs en het aanbod via maatschappelijke organisaties zoals Lokaal-O en de Weggeefwinkel. We zien dat met dit brede aanbod steeds meer laaggeletterden worden bereikt.

Regionaal Programma Volwasseneducatie

Het Regionaal Programma Volwasseneducatie Arbeidsmarktregio Amersfoort 2025-2028 is in 2024 opgesteld. Uitgangspunt voor de gemeente Baarn is het bevorderen van de zelfredzaamheid van onze inwoners. We willen doelgroepgericht te werk gaan en zoveel mogelijk inspelen op de behoefte, de  achtergrond en het opleidingsniveau van de inwoner. We willen het laagdrempelige aanbod wat we op dit moment al bieden, behouden en voortzetten. En we blijven lokale initiatieven ondersteunen. Er wordt via een wijkgerichte aanpak gewerkt met als doel dat de NT1-doelgroep (laaggeletterden) beter in beeld  komt en bekend raakt met het taalaanbod in Baarn. Daarnaast willen we ons richten op het (her)scholen van medewerkers die direct contact hebben met inwoners. Hierin trekken wij samen op met Stichting Lezen en Schrijven en hun ervaringsdeskundigen. Verder sluiten wij ons aan bij de regionale doelstellingen en verwerken we laaggeletterdheid in ons integraal beleid.

Onderwijsachterstanden verkleinen 

In 2024 zijn er verschillende acties geweest om onderwijsachterstanden en het risico daarop te verkleinen. Tijdens de zomervakantie organiseerde de gemeente de traditionele Zomerschool. Ongeveer 40 kinderen werkten twee weken lang aan cognitieve, sociaal-emotionele en motorische vaardigheden in een veilige en ontspannen omgeving. De Zomerschool was op veel vlakken succesvol, wat ervoor zorgde dat er in 2024 voor het eerst ook een Winterschool in de Kerstvakantie werd georganiseerd. De resultaten zijn positief en worden verder onderzocht om te bepalen of de Winterschool in 2025 een vervolg krijgt. 

De gemeente heeft, met input vanuit het veld, gewerkt aan intern beleid gericht op het versterken van de pedagogische basis en het bevorderen van kansengelijkheid in het onderwijs. Dit beleidsstuk wordt in 2025 verder uitgewerkt in acties. 

In 2024 nam de raad de motie ‘Gelijke kansen voor ieder kind’ aan. Er is onderzocht hoe deze motie ingevuld kan worden. Dit heeft geleid tot een advies over het ondersteunen van bijles en huiswerkbegeleiding voor kinderen uit gezinnen die dit financieel niet kunnen dragen. Ook wordt er gewerkt aan een integraal gemeentelijk beleid voor onderwijsachterstanden, waarbij ook de vroeg- en voorschoolse educatie (VVE) betrokken wordt. Beide onderzoeken worden begin 2025 afgerond. 

De gemeentelijke steun voor het onderwijsinstrument 'verlengde schooldag' is in 2024 voortgezet. Het onderwijsveld heeft aangegeven dit instrument in 2025 te evalueren, waarbij de gemeente betrokken wordt. 

Aanmeldbeleid basisscholen

In 2024 heeft de gemeente onderzoek gedaan naar het verbeteren van de aanmeldingsprocedure voor basisscholen. Dit onderzoek werd uitgevoerd naar aanleiding van vragen van de gemeenteraad. Ook bleek dat de veranderingen die het onderwijs zelf had doorgevoerd nog niet het gewenste resultaat hadden. Het doel van het nieuwe aanmeldbeleid is om het proces eerlijker en transparanter te maken, zodat ouders gelijke kansen hebben om hun kind aan te melden op de school van hun keuze.

Het onderzoek werd samen met het onderwijsveld uitgevoerd. Er is gekeken naar de wettelijke regels, knelpunten en verbetervoorstellen vanuit het onderwijs. Op basis daarvan zijn er adviezen ter verbetering ontwikkeld. Het resultaat is een proces dat voldoet aan de wettelijke eisen en de eisen van transparantie en eerlijkheid. Ouders kunnen nu vanaf de leeftijd van drie jaar hun kind aanmelden voor een passende school. Het is niet meer mogelijk om een kind voor het derde jaar in te schrijven. Ook zijn er duidelijke voorrangregels opgesteld, zoals bijvoorbeeld dat kinderen met een broer of zus op dezelfde school voorrang krijgen bij het aanmelden.

Naast het nieuwe proces zijn er adviezen gegeven voor het verbeteren van de informatievoorziening voor ouders. Er komt ook een gezamenlijke website met informatie.

Het advies is besproken met het onderwijsveld, en de onderwijsbestuurders. De verwachting is dat in het voorjaar van 2025  de onderwijsbestuurders het nieuwe aanmeldbeleid goedkeuren. Het nieuwe beleid kan dan per 1 augustus 2025 ingaan.

Taalklas 

De nieuwkomersvoorziening Taalklas is een onderwijsvoorziening voor kinderen die nieuw zijn in Nederland. Het is een samenwerking tussen alle schoolbesturen en de gemeente Baarn. De voorziening wordt gefinancierd met een subsidie vanuit het onderwijsachterstandenbeleid van de gemeente. De subsidie werd aangevuld met de nieuwkomersgelden van het Rijk die scholen ontvangen voor eerstejaars nieuwkomers. In het najaar van 2024 is onderzocht hoe de leerlingen van de Taalklas kunnen doorstromen naar het regulier onderwijs. Hieruit bleek dat de meeste leerlingen naar drie scholen gaan, die al een relatief groot aantal kinderen met een onderwijsachterstand hebben. Een belangrijke oorzaak is de locatie van deze scholen ten opzichte van de woonomgeving van de leerlingen. Er wordt daarom gewerkt aan een betere spreiding van de uitstroom. Hierover hebben de onderwijsbestuurders en de gemeenten in het Bestuurlijk overleg Baarn (BoB) afspraken gemaakt, die in 2025 verder opgepakt worden door de stuurgroep Taalklas Baarn. 

Gezonde School 

In 2024 hebben de Gezonde Schoolcoördinator en de Sportcoördinator van Baarn met alle scholen gesproken om hen aan te moedigen zich in te schrijven voor de aanpak Gezonde School.  De basisscholen Gaspard de Coligny en Montini hebben zich aangemeld voor een subsidie voor de thema's Welbevinden en Sport & Bewegen. Met deze subsidie hebben zij  het afgelopen jaar aan deze thema's gewerkt. Ook zijn er gesprekken geweest met Het Baarnsch Lyceum en de Waldheim-mavo over nieuwe thema's waar zij mee aan de slag kunnen. Het Baarnsch Lyceum heeft het vignet voor het thema Welbevinden behaald.

Nationaal Programma Onderwijs (NPO)-plan coronamiddelen 

Voor 2024 was het grootste deel van de via het NPO beschikbare coronamiddelen al toegewezen. Er was echter nog een klein budget van € 50.000 beschikbaar. Het werkveld heeft hiervoor voorstellen ingediend. De NPO-stuurgroep, bestaande uit de gemeente en het onderwijsveld, heeft op basis van afgesproken criteria een aantal voorstellen goedgekeurd. Hierdoor zijn de gemeentelijke NPO-middelen volledig besteed. De gemeenteraad wordt via de tussenrapportage geïnformeerd over de besteding van de NPO-middelen.

Uitvoering Integraal HuisvestingsPlan (IHP) onderwijs

In 2021 werd het Integraal Huisvestingsplan (IHP) voor het onderwijs vastgesteld. Door hoge inflatie stegen de prijzen flink, waardoor geplande budgetten niet voldoende bleken. In juni 2023 gaf de gemeenteraad goedkeuring voor de voorbereidingskredieten voor de uitbreiding van de Koningin Wilhelmina School (KWS), de Aloysius-school en Het Baarnsch Lyceum. Een groot deel van deze kredieten werd in 2024 verstrekt.

De scholen wilden in 2024 beginnen met de verbouwingen, maar door de druk op de bouwsector en de eis om Europees aan te besteden, werd het waarschijnlijker dat de verbouwingen pas in 2025 starten.

Tijdelijke huisvesting diverse scholen 

Zoals beschreven in het IHP worden de komende zeven à acht jaar verschillende basisscholen gerenoveerd. Omdat deze renovaties niet kunnen plaatsvinden terwijl de scholen open zijn en deze minimaal een jaar duren, moet de gemeente zorgen voor tijdelijke schoolruimte. Hiervoor werd ook gekeken naar leegstaande panden. De eerste tijdelijke huisvesting was vanaf 2024 nodig, met een mogelijke uitloop naar 2025.

In het oorspronkelijke IHP was nog geen rekening gehouden met budget voor tijdelijke huisvesting. Bij het beschikbaar stellen van het uitvoeringskrediet voor de KWS zijn daarom middelen gereserveerd voor tijdelijke huisvesting. Voor de KWS zal deze huisvesting deels in De Uitkijck komen en deels op het Poorthuis-terrein, waarvoor nog sloop moet plaatsvinden.

Voor de Aloysius-school en Het Baarnsch Lyceum worden naar verwachting  begin 2025 voorstellen over tijdelijke huisvesting aan de gemeenteraad voorgelegd. Daarbij zal het Poorthuis worden gesloopt voor de huisvesting van KWS en Aloysius. Het Baarnsch Lyceum zal De Uitkijck verlaten

Nieuwe basisschool Marimba 
Het initiatief voor de nieuwe basisschool Marimba in Baarn heeft een officieel akkoord gekregen. De nieuwe Marimbaschool is gestart in het schooljaar 2024-2025 en in augustus 2024 officieel geopend. De school, gelegen aan de Wildenburglaan, biedt een nieuw concept gericht op talentontwikkeling bij kinderen.  

Veilige schoolomgevingen en Openbare schoolplein

De gemeenteraad is via een tweetal raadsinformatiebrieven geïnformeerd over veilige schoolomgevingen en openbare schoolpleinen.

De gemeente Baarn werkt aan het verbeteren en uitbreiden van speelplekken. Denk aan de vernieuwing van een skatebaan en een speelplek, en het aanpassen van een trapveldje naar kunstgras. Ook wordt een nieuw beleidsplan opgesteld om spelen en bewegen in de openbare ruimte te bevorderen. Wat betreft de openstelling van schoolpleinen is er terughoudendheid bij scholen vanwege zorgen over overlast en veiligheid. Momenteel worden enkele schoolpleinen beperkt opengesteld. Verdere verkenning en samenwerking zijn nodig om hier meer in te bereiken.

De gemeente heeft onderzoek laten uitvoeren naar de verkeersveiligheid rondom basisscholen. Hoewel er geen objectieve verkeersonveiligheid is vastgesteld, ervaren ouders en leerlingen wel onveiligheid. Factoren daarbij zijn onder andere drukte door autoverkeer, illegaal parkeren en gebrekkige infrastructuur. Aanbevolen maatregelen zijn ander gedrag (zoals het stimuleren van fietsen en voorlichtingscampagnes), verbeteringen in de infrastructuur en handhaving. De gemeente werkt al aan enkele verbeteringen en zal verdere maatregelen opnemen in een Verkeersveiligheidsplan.

Excel-tabel

Excel-tabel

Openbaar belang
STEV zorgt voor openbaar en dynamisch onderwijs, waardoor de onderwijsprofessional in staat is het leervermogen bij ieder kind aan te spreken. Als stichting overziet STEV het grotere geheel en heeft zij de verantwoording over de aangesloten scholen.

Maatschappelijk doel Baarn
STEV is sinds 2005 een organisatie voor primair openbaar basisonderwijs in de omgeving van Amersfoort. Bij STEV zijn 13 basisscholen aangesloten. Deze openbare basisscholen liggen verspreid over verschillende dorpen en gemeenten: Baarn, Barneveld, Bunschoten, Nijkerk, Scherpenzeel, Soest en Woudenberg.

Voor een uitgebreid overzicht van de deelneming St. openbaar onderwijs Eemvallei Educatie (STEV)  verwijzen wij u naar de paragraaf Verbonden Partijen.

Excel-tabel

Iedereen in Baarn moet mee kunnen (blijven) doen in de samenleving. We gaan daarbij uit van eigen kracht door de zelfredzaamheid te versterken. Soms is (tijdelijke) ondersteuning nodig vanuit de gemeente. Positieve Gezondheid is denkkader en uitgangspunt voor beleid, diverse programma's en projecten. We richten ons op zowel beïnvloeding van individueel gedrag van mensen als op het creëren van een gezonde leefomgeving.  

Excel-tabel

Stichting Pit Baarn 

In 2024 was Stichting Pit Baarn een belangrijke spil in het lokale welzijnsnetwerk en een steunpilaar voor inwoners die hulp nodig hadden. De organisatie speelde een grote rol bij het helpen van Baarnaars in allerlei situaties: van financiële problemen tot sociale eenzaamheid.

Pit Baarn was hét aanspreekpunt voor hulp bij uitkeringen, schulden en financiën, maar ook bij het vinden van vrijwilligerswerk, opvoedingsvragen en ondersteuning bij vitaal ouder worden. Daarnaast zette de organisatie zich actief in om inwoners zelfredzamer te maken en hun maatschappelijke betrokkenheid te vergroten.

Met het aannemen van Jeugd op de Agenda is een belangrijke start gemaakt door jongerenwerkers op het thema mentale en fysieke gezondheid en welzijn. Er is begonnen met het versterken van het welzijn van jongeren, zowel mentaal als fysiek. Dit door middel van trainingen en voorlichting via het principe van Join Us en de inzet van jongerenwerk op scholen. Hiermee krijgen jongeren ondersteuning en handvatten om gezond en veerkrachtig op te groeien.

Met een breed en laagdrempelig aanbod zorgde Pit Baarn ervoor dat Baarnaars de kans kregen om mee te doen in de samenleving. Zo konden inwoners hun situatie verbeteren en werd sociale uitsluiting minder.

Kansrijke Start  

In 2024 is er gekeken naar de behoeften voor interventies die nodig zijn om een kansrijke start voor kinderen te bevorderen. Kansrijke Start is een landelijk programma van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) in Nederland. Het richt zich op een goede start voor kinderen in de eerste duizend dagen van hun leven. Er is onderzocht welke maatregelen het meest effectief kunnen zijn om kinderen en ouders te ondersteunen. In overleg met de Jeugdgezondheidszorg (JGZ) is er extra aandacht besteed aan het versterken van stevig ouderschap. Het doel was om ouders te helpen een stevige basis te bieden voor hun kinderen. Zo kunnen zij goed opgroeien en zich ontwikkelen. 

Nota Baarn Vitaal 

Baarn Vitaal, onze nota en visie op het Sociaal Domein, stond in 2024 op de agenda voor evaluatie en bijstelling. Diverse ontwikkelingen, zoals wonen en zorg, de integrale toegang, hervormingsagenda zijn afgelopen concreter geworden. Om die reden is de looptijd van de bestaande beleidsnota met een jaar verlengd.

Uitvoering Lokale Inclusie Agenda  (LIA)

Inclusie krijgt steeds meer aandacht in het beleid van Baarn. In de omgevingsvisie is specifiek aandacht besteed aan toegankelijkheid, zodat iedereen mee kan doen in de samenleving.

Het aantal mensen dat zich meldt bij de antidiscriminatievoorziening Discriminatie.nl laat een sterke toename zien. Om deze uitdaging aan te pakken, heeft Discriminatie.nl in 2024 extra middelen ontvangen, naast de middelen die van het Rijk komen. Met dit extra budget kunnen ze hun basisdiensten verder verbeteren. Hierdoor kunnen ze niet alleen meer meldingen behandelen, maar ook effectiever bijdragen aan het bestrijden van discriminatie en hun dienstverlening bekender maken met communicatiemateriaal en campagnes. 

Excel-tabel

Excel-tabel

De ambitie is dat inwoners wonen, leven, naar school gaan en werken in een veilige omgeving waar aandacht is voor gezondheid en elkaar. Een gezond en veilig leven voor iedereen, ook de meest kwetsbaren. Gezondheid en preventie zijn de sleutelwoorden in wat GGD-regio Utrecht (GGDrU) doet.  

Excel-tabel

De Gemeentelijke Gezondheidsdienst regio Utrecht (GGDrU) voerde ook in 2024 namens de gemeente de Wet publieke gezondheid (Wpg) uit.  Over het algemeen is daarbij de ambitie bereikt van de gemeente Baarn als gezonde en veilige omgeving. De meeste inwoners zijn gezond en er zijn geen grote uitbraken van besmettelijke ziekten geweest.

Inwoners van Baarn scoren op gezondheidsgebieden zoals lichaamsgewicht, voeding, bewegen, sporten en het gebruik van genotsmiddelen beter dan het gemiddelde in de regio Utrecht.

Gezondheidsmonitor Jeugd 

In het najaar van 2023 heeft GGDrU de Gezondheidsmonitor Jeugd (GMJ) uitgevoerd onder leerlingen van klas 2 en 4 van het reguliere voortgezet onderwijs. De GMJ wordt elke vier jaar uitgevoerd en geeft inzicht in de gezondheid, het welbevinden en leefstijl van jongeren. In 2024 is het rapport van de GGDrU over de jeugd in Baarn gepresenteerd.

Er zijn enkele zorgelijke ontwikkelingen, zowel op landelijk als lokaal niveau, die in het rapport over de jeugd in Baarn naar voren kwamen. Hoewel de Baarnse jeugd op veel gebieden beter scoorde dan de regio (bijvoorbeeld op het gebied van gezondheid, voeding en beweging) bleek de situatie op het gebied van mentaal welbevinden zorgwekkend. Jongeren in Baarn gaven aan dat ze minder plezier hadden in het naar school gaan en zich vaker gestrest voelden. Mentale problemen onder de Baarnse jeugd lijken sneller toe te nemen dan in de rest van de regio, wat duidt op een groeiend probleem dat zowel lokaal als landelijk aandacht vereist.

De zorgen over het mentaal welzijn van jongeren zijn besproken met de middelbare scholen. Er is extra aandacht voor dit onderwerp. Brugfunctionarissen, jongerenwerkers en de GGD-verpleegkundige herkennen de problematiek en zetten zich in om jongeren als ouders/verzorgers te ondersteunen. Jongerenwerkers gaan tijdens de pauzes in gesprek met jongeren en bieden individuele begeleiding. Vanuit hun pedagogische rol helpen ze bij het versterken van het zelfvertrouwen en het omgaan met uitdagingen. De brugfunctionarissen vormen de schakel tussen ouders, leerlingen en school. In tegenstelling tot de rest van het schoolteam werken zij ook buiten de schoolomgeving en helpen zij jongeren en ouders om de juiste ondersteuning te vinden.

Begin 2025 wordt de inzet en het bereik van deze functies geëvalueerd, samen met de uitkomsten van de jeugdmonitor. Daarnaast zal de jeugdcoördinator een rol spelen in het aanpakken van deze zorgelijke ontwikkelingen.

Meld- en Adviespunt Bezorgd 

De gemeente Baarn scoorde afgelopen jaar minder goed dan andere gemeenten op het gebied van onbegrepen gedrag en overlast. Dit is vaak een aanwijzing voor diepere psychische of sociale problemen onder inwoners. Het aantal meldingen bij het Meld- en Adviespunt Bezorgd (MAB) over mensen met psychische of sociale problemen was in vergelijking met de regio Utrecht (exclusief de stad Utrecht) in Baarn het hoogst. Dit kan deels worden verklaard door de samenstelling van de bevolking in Baarn, waar vergrijzing en een sterke sociale cohesie een rol spelen. In een kleinere, hechtere gemeenschap zoals Baarn is het MAB goed zichtbaar en bereikbaar, wat betekent dat mensen sneller hun weg weten te vinden naar de ondersteuning die nodig is. Het hogere aantal meldingen komt dus niet enkel door het aantal problemen, maar ook door de betere toegankelijkheid van effectieve zorg die goed bekend is in de gemeenschap. Het is belangrijk deze zichtbaarheid en bereikbaarheid te behouden, maar tegelijkertijd aandacht te hebben voor de onderliggende zorgen die de meldingen aandrijven.

Aanpak Jeugd & Drugsgebruik, Jongeren & Voorzieningen, Jeugd op de Agenda 

In 2024 heeft de gemeente Baarn aanzienlijke stappen gezet om de situatie van de jeugd te verbeteren. Daarbij was er bijzondere aandacht voor de aanpak van drugsgebruik en het aanbod van voorzieningen voor jongeren.

Het onderzoek naar Jeugd & Drugsgebruik, dat begon in 2022, leidde tot twee verdiepende studies. Dit onderzoek toonde aan dat er vooral veel winst te behalen viel op het gebied van preventie. Door te zorgen voor een fijne thuissituatie, goede kansen en voldoende activiteiten kunnen we de basis leggen voor een gezondere toekomst voor onze jongeren. Het plan Jeugd op de Agenda speelt hierbij een onmisbare rol.

In 2022 werd ook het onderzoek Jongeren & Voorzieningen uitgevoerd. Onderzocht werd of het aanbod van jeugdactiviteiten en -voorzieningen aansluit bij de behoeften van Baarnse jongeren. Het doel was om samen met jongeren zelf een Jeugdagenda te ontwerpen en activiteiten voor en door jongeren te creëren. Dit heeft geleid tot de vaststelling van het plan Jeugd op de Agenda door de gemeenteraad. Het document beschrijft hoe de gemeente de deelname van jongeren wil vergroten en hoe er activiteiten voor en door jongeren georganiseerd gaan worden.

Een belangrijke stap hierin was de aanstelling van een jeugdcoördinator. Deze is verantwoordelijk voor de uitvoering van de plannen. Het project zorgt ervoor dat jongeren niet alleen gehoord worden, maar ook daadwerkelijk betrokken zijn bij het vormgeven van hun eigen toekomst.

Naast het versterken van de deelname van jongeren, gaat er in het plan Jeugd op de Agenda ook veel aandacht naar aan de aanpak van drugsgebruik. Dit onderdeel krijgt in de uitvoering een prominente plek met extra focus op preventie en het ondersteunen van jongeren die te maken hebben met drugsgebruik. Er is ook aandacht voor de repressieve kant, waarbij nog steeds wordt gewerkt met specifieke overleggen, zoals de JOR (Jongeren in de Openbare Ruimte) en PGA (persoonsgerichte aanpak), om groepen jongeren als dat nodig is op tijd bij te sturen.

Met deze integrale aanpak hebben we als gemeente een belangrijke gezet stap in het versterken van de jeugdparticipatie en het bevorderen van een gezonde, actieve en betrokken jeugd.

Excel-tabel

Excel-tabel

Openbaar belang
De GGDrU voert voor de gemeente de taken uit die voortkomen uit de Wet publieke gezondheid (Wpg). Hierbij ligt de primaire focus op de collectieve en preventieve aspecten van de gezondheid.

Maatschappelijk doel Baarn
De gemeente zorgt voor uitvoering van de Wpg (Wet publieke gezondheid) met daarbij passende maatwerkondersteuning.

Voor een uitgebreid overzicht van de verbonden partij GGDrU  verwijzen wij u naar de paragraaf Verbonden Partijen.

Excel-tabel