Programma 4: Ondersteunend Domein

De gemeente Baarn streeft naar een duurzaam financieel beleid.

Het streven naar een duurzaam financieel beleid vertalen wij door in de begroting de structurele lasten te dekken door structurele baten en door niet meer geld uit te geven dan er binnenkomt. Dit is ook de kern van het financieel toezichtkader van de provincie (zie artikel 203 van de Gemeentewet waarin het financieel toezicht is geregeld). Voor incidentele, vaak grotere, uitgaven hebben wij een vrij besteedbaar deel in de algemene reserve.

Het in evenwicht te houden van onze lasten en baten is een steeds grotere opgave. Landelijk gezien heeft een groot aantal gemeenten problemen met het opstellen van een sluitende (meerjaren)begroting. Dat is sluitende begroting waarin de structurele lasten gedekt zijn door structurele baten.

Momenteel bestaat een stelsel van 13 basisregistraties die onderling met elkaar verbonden zijn. In 2022 is de nieuwe wijze van aanleveren van gegevens, door het Kadaster, doorgevoerd in onze systemen. Daarnaast zijn voorbereidingen getroffen voor de het uitvoeren van de wet WOZ voor de gemeente Eemnes.

De ontwikkelingen om te komen tot de Samenhangende Object Registratie (SOR) staan landelijk op een laag pitje. Oorzaak is het gebrek aan financiële middelen bij het Rijk om dit project te ondersteunen.

 

Het belang van regionale samenwerking neemt toe, zowel formeel als informeel. Regionale samenwerking levert veel op. Denk aan kennis, kwaliteit, continuïteit en het beheersen van risico's. Door als gemeente met andere gemeenten samen te werken, blijven we nu en in de toekomst lokaal en regionaal relevant. We werken in de eerste plaats voor de inwoners en bedrijven, ook als we buiten onze gemeentegrenzen de samenwerking opzoeken. We beseffen dat een sterke zelfstandige gemeente ook betekent dat we open staan voor samenwerking met andere gemeenten, als dat de continuïteit en de kwaliteit van onze dienstverlening versterkt en onze kwetsbaarheid vermindert. De gemeente Baarn heeft de nodige positieve ervaring in onderlinge samenwerking op verschillende onderwerpen, waaronder de Regionale ICT-dienst Utrecht (RID), Uitvoeringsorganisatie BBS en crisisbeheersing binnen het verband van de Veiligheidsregio Utrecht (VRU). 

 

Op 1 mei 2022 is de Wet open overheid (Woo) in werking getreden. Deze wet vervangt de Wet openbaarheid van bestuur (Wob). Uitgangspunt van de Woo is dat overheidsinformatie openbaar is, tenzij er een reden is waarom dat niet kan. Het systematisch verstrekken van overheidsinformatie leidt tot inzicht in de bestuurlijke besluitvorming. Dit is onmisbaar voor democratische participatie en controle van het bestuur. De Woo regelt het recht van burgers op informatie van de overheid. Voor het invoeren van de Woo heeft de gemeente een coördinator aangesteld. 

Regionale samenwerking wordt steeds belangrijker. Daarbij gaat het enerzijds om samenwerking op uitvoering van taken, waarbij de samenwerking ervoor zorgt dat de uitvoering robuuster wordt. Anderzijds gaat het om samenwerking op gemeentegrens-overstijgende vraagstukken, zoals de Energietransitie, de woningbouwopgave en toenemende druk op natuur- en recreatiegebieden. Samenwerking vraagt om een helder beeld en een visie op hoe we ons verhouden tot de regionale vraagstukken en ontwikkeling. Om het nieuwe bestuur in staat te stellen deze visie vorm te geven, is in 2022 een incidenteel bedrag van €25.000 beschikbaar gesteld voor externe deskundige begeleiding. In 2022 is het vraagstuk verkend en is de externe deskundige voor de begeleiding aangetrokken. Verwachting is dat de visie in de eerste helft van 2023 kan worden ontwikkeld.

Voor de dienstverlening aan onze inwoners, ondernemers en organisaties is het belangrijk dat de communicatie van de gemeente hen goed bereikt en duidelijk is. Daarvoor wil de gemeente niet alleen duidelijk communiceren door het gebruik van duidelijke taal, maar ook de juiste kanalen inzetten. Dit zodat de boodschap afgestemd is op de doelgroep en interactie mogelijk maakt. Het verbeteren van de communicatie is een continu proces, waarbij het vooral belangrijk is om tijdig en duidelijk de boodschap over te brengen.

Naast reguliere publieksvoorlichting en perswoordvoering, zijn in 2022 belangrijke grote projecten communicatief ondersteund, waaronder: de voorbereiding op de invoering van de nieuwe Omgevingswet; het bestemmingsplan voor renovatie en ontwikkeling van landgoed Paleis Soestdijk; het in gebruik nemen van een vernieuwde gemeentelijke website met interactiemogelijkheden; de gemeenteraadsverkiezingen met daaropvolgende installatie van een nieuw college van B&W; de voorbereidingen op de verkiezingen voor Provinciale Staten en Waterschap; de opvang van Oekraïense vluchtelingen; organisatieontwikkeling onder de noemer 'het Beste voor Baarn'; en voorbereiding op de invoering van Microsoft 365 in de gemeentelijke organisatie.

In het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) is opgenomen welke baten en lasten onderdeel uitmaken van het verplicht onderdeel Overhead. Deze verplichting heeft als doel het inzicht in de overhead te verbeteren en de vergelijkbaarheid tussen gemeenten te vergroten. De bedrijfskosten van de gemeente Baarn die tot overhead gerekend worden, zijn grofweg in te delen in: ondersteunende teams zoals Financiën & Control, Juridisch Zaken, Personeel & Organisatie, Communicatie, Informatie; en overige personele lasten, zoals leidinggevenden en het secretariaat.

2022 startten we in wat de laatste Corona lockdown bleek te zijn. Gedurende het eerste half jaar van 2022 zijn alle Coronamaatregelen afgebouwd. 
Wel hebben we in 2022 een bestemmingsreserve Corona opgenomen om van daaruit de getroffen sectoren nog te kunnen ondersteunen.

Volgens BBV voorschriften moeten de categorieën Algemene dekkingsmiddelen, Overhead, Heffing VpB en de Post voor Onvoorzien separaat in beeld gebracht worden.
De overzichten zijn onderdeel van het overzicht Financiën Ondersteunend domein.

Algemene uitkering	Mutatie	Bedrag	RIB/RV
Startpunt algemene uitkering begroting 2022		-38.789
Septembercirculaire 2021	-1.196	-39.984	329440
Decembercirculaire 2021	-320	-40.304	352553
Meicirculaire 2022	-2.399	-42.703	435307
Septembercirculaire 2022	-833	-43.537	523839
Decembercirculaire 2022 (niet geraamd)	0	-43.537
Realisatie 2022		-44.605
Afwijking 2022		1.068
Bedragen x € 1.000,-

Toelichting:

Bij de Realisatie 2022 is de Decembercirculaire 2022 verwerkt. Van de Decembercirculaire 2022 kon vanwege het late tijdstip van verschijnen geen begrotingswijziging opgesteld meer worden. In de Decembercirculaire 2022 heeft de gemeente Baarn nog ruim een € 1 miljoen ontvangen. Dit heeft onder andere te maken met Energietoeslag, Oekraïne- en Coronagelden en Compensatieregeling Voogdij 18+.

Algemene dekkingsmiddelen	Rekening	Begroting 2022		Rekening	Afwijking
	2021	Primitief	Gewijzigd	2022
Algemene dekkingsmiddelen
Algemene uitkering	-38.682	-38.789	-43.537	-44.605	-1.068
Dividend	-107	-132	-132	-117	15
Financieringsfunctie (Treasury)	-199	-210	-210	-127	83
Totaal algemene dekkingsmiddelen	-38.988	-39.130	-43.878	-44.849	-970
Heffingen zonder oormerk
OZB
Eigenaren woning	-4.366	-4.410	-4.560	-4.574	-13
Eigenaren niet-woning	-932	-1.004	-1.004	-988	16
Gebruiker niet-woning	-695	-750	-750	-701	49
Roerende woon- en verblijfsruimte	-3	-4	-4	-3	1
Forensenbelasting	-57	-71	-71	-70	0
Toeristenbelasting	-98	-91	-91	-132	-40
Hondenbelasting	-96	-96	-96	-96	0
Precariobelasting	-3	-41	-41	-11	30
Totaal heffingen zonder oormerk	-6.250	-6.467	-6.617	-6.575	42
Totaal algemene dekkingsmiddelen	-45.238	-45.598	-50.496	-51.424	-928
Bedragen x € 1.000,-

Loon- en materiele kosten:
Door vertrek van medewerkers en het niet direct invullen van de vacature ontstaat vacatureruimte. Ook vanwege (langdurige) ziekte worden dan externe medewerkers ingehuurd. Deze inhuurlasten worden ten laste gebracht van de ontstane vacature ruimte. Hierdoor zijn de lasten op taakveld 0.4 Overhead hoger dan begroot.

De opslag overhead wordt berekend als percentage van de totale loonsom + totale kosten inhuur externen gedeeld door de kosten van alle taakvelden.
Doordat de realisatie van de totale uitgaven van inhuur een stuk hoger uitvallen dan begroot, is het percentage opslag overhead ook hoger.

Ten opzichte van 2021 is het percentage opslag overhead lager. De overheadkosten zijn dan wel hoger, maar de totale kosten zijn relatief gezien hoger dan in 2021. Vandaar de lagere opslagpercentage overhead in 2022

Kosten van overhead (Taakveld 0.4)	Rekening	Begroting 2022		Rekening	Afwijking
	2021	Primitief	Gewijzigd	2022
Loonkosten	3.844	4.582	3.731	3.918	186
Materiële kosten	5.406	3.276	5.566	6.379	812
Totale kosten overhead (Taakveld 0.4)	9.251	7.858	9.298	10.296	999
Kosten alle taakvelden	64.725	60.838	72.161	73.874	1.713
Opslag% overhead	14,3%	12,9%	12,9%	13,9%
Bedragen x € 1.000,-

Voor winst op ondernemersactiviteiten moet een gemeente een VpB aangifte doen. Baarn heeft geen winst uit ondernemersactiviteiten en zal daarom een nul-aangifte indienen bij de fiscus.

Vennootschapsbelasting (VPB)	Rekening	Begroting 2022		Rekening	Afwijking
	2021	Primitief	Gewijzigd	2022
Vennootschapsbelasting (lasten en baten)	0	0	0	0	0
Saldo Vennootschapsbelasting	0	0	0	0	0
Bedragen x € 1.000,-

Voor de post onvoorzien is in de programmabegroting een budget geraamd van € 58k. In 2022 is er geen beroep op gedaan.

Onvoorzien	Rekening	Begroting 2022		Rekening	Afwijking
	2021	Primitief	Gewijzigd	2022
Lasten onvoorzien	0	58	58	0	58
Baten onvoorzien	0	0	0	0	0
Saldo onvoorzien	0	58	58	0	58
Bedragen x € 1.000,-

 

Analyse afwijkingen budgetten Rekening 2022 tov Begroting incl wijziging 2022	Incidenteel / structureel	Lasten	Baten
Salarislasten kunnen per programma afwijken van de geraamde lasten, per definitie voor de gehele organisatie is het verschil nihil. Zie ook paragraaf Bedrijfsvoering: Omvang en kosten formatie.	Inc	-45
Werkkostenregeling		-30
Op specialistische inhuur hebben we een overschrijding van € 227.000,- De lasten van specialistische inhuur worden geraamd en geboekt op een product van een programma. Hierdoor zijn de lasten op taakveld 0.4 Overhead hoger dan begroot.	Inc	-1068
Door de hoge eindafrekening van de energielasten hebben we meer kosten gemaakt dan geraamd.	Inc	-43
Met de Decembercirculaire hebben we extra middelen ontvangen. Met name voor energietoeslag ( € 500.000,-) en door de aanpassing op de uitkeringsfactor ( € 307.000). Daarnaast zijn er diverse mutaties op bij Sociaal Domein, zoals Compensatieregeling voogdij en Versterken sociale baten waarvoor € 100.000,- extra is uitgekeerd. We hebben ook extra middelen voor Oekraïne ontvangen, € 50.000,-. De gelden zijn nog niet uitgegeven.	Inc		1068
Om te kunnen voldoen aan de jaarlijkse verplichting van de wethouders pensioenen is er een correctie opgenomen van 127.000. Deze kosten worden gedekt uit de voorziening.	Str	-158	239
De ontvangen OZB is in 2022 lager dan geraamd. De leegstand van de niet woningen is niet meegenomen in de tariefsberekening.	Inc		-52
De ontvangen Toeristenbelasting is in 2022 hoger dan geraamd. Dit heeft te maken met te laat opgelegde heffing over 2021.	Inc		40
De ontvangen Rioolheffing is in 2022 hoger dan geraamd.	Inc		147
Voor de Belastingsamenwerking met Eemnes zijn er kosten voorgeschoten. Deze kosten worden gefactureerd aan Eemnes. Dit is ook opgenomen als nog te ontvangen bedrag. Het verschil betreft de interne uren.	Inc	-158	182
Afgelopen jaar heeft de gemeente Baarn de kosten voor inhuur voor geschoten aan de regiogemeenten. De verrekening is als ontvangst geboekt.	Str		54
We hebben extra subsidie ontvangen vanuit de provincie voor het project Versnellen woningbouw	Inc		73
Overige verschillen < 20.000 en afrondingen	Str	74	-132
Totale afwijking voor mutaties reserves		-1428	1619
Mutaties reserves niet van toepassing:
Totale afwijking na mutaties reserves		-1428	1619

Incidentele posten	Lasten		Baten
	Reguliere exploitatie	Dotatie reserve	Reguliere exploitatie	Onttrekking reserve
Toevoeging "voorziening" Deb belastingen	78.833
Toevoeging Voorziening Verlofsparen	155.176
Toevoeging Voorziening Wachtgelden ex-bestuurders	351.414
Extra toevoeging Voorziening Wethouderspensioenen	302.876
Levering percelen Maatkampweg			-329.991
Uitkering Gemeentefonds Energietoeslag (zie ook progr. 2)			-1.411.538
Totaal Incidentele baten en lasten	888.299	-	-1.741.529	-

Geen budgetoverheveling van 2022 naar 2023 voor programma 4.