Programma 3: Fysiek Domein

Het realiseren van voldoende woningen voor verschillende doelgroepen is één van de speerpunten van het collegeprogramma. In 2019 is de Visie Wonen vastgesteld, met daarin de ambitie om 850 woningen toe te voegen in de periode 2019-2030. Inmiddels zijn er 40 woningen gerealiseerd en 100 vergund. Daarnaast zijn er ongeveer 880 woningen (incl. 500 woningen Baarnsche Zoom) waarvoor een ruimtelijke procedure loopt. De bouw van de extra woningen ligt goed op koers. De Woondeal regio Amersfoort die in 2021 is ondertekend door o.a. de regiogemeenten en het ministerie van BZK, is gericht op het versnellen van woningbouw in de regio de komende jaren. Zo kan de Woondeal er toe leiden dat middelen of regelingen vanuit het Rijk eenvoudig beschikbaar komen voor deelnemende partijen.

Duurzaamheid is één van de belangrijkste speerpunten in deze collegeperiode. Het onderwerp duurzaamheid kent naast de Baarnse ambitie zoals gedefinieerd in het Baarns Klimaat Akkoord uit 2017, om zoveel mogelijk klimaatneutraal te zijn in 2030, de opdracht om de regie te nemen in de transitie naar duurzame warmte en duurzame elektriciteit. We zijn gestart met de invulling hiervan door haalbaarheidstoetsen uit te voeren met betrekking tot kansrijke wijken zoals genoemd in de Transitievisie Warmte en door het opstellen van een uitnodigingskader voor grootschalige opwek van elektriciteit. De opdracht vanuit het landelijk Klimaatakkoord om een Regionale Energie Strategie op te stellen (RES) vergt daarnaast de nodige inzet en middelen vanuit onze organisatie. Deze parallel lopende lokale en regionale trajecten beïnvloeden en ondersteunen elkaar wederzijds.

Naar aanleiding van de haalbaarheidstoetsen worden wijkuitvoeringsplannen opgezet om stap voor stap de geselecteerde wijken de transitie te laten maken naar duurzaam verwarmen en koken. Daarnaast nodigen we op basis van het uitnodigingskader ontwikkelaars uit om invulling te geven aan dit kader. De Regionale Energie Strategie 1.0 wordt verder doorontwikkeld naar een meer concrete invulling in de RES 2.0 die in 2023 wordt aangeboden aan het Rijk. Deze trajecten worden participatief vormgegeven.

We ondersteunen pandeigenaren om no-regret maatregelen te nemen en hun pand transitieklaar te maken met onder andere voorlichtingscampagnes, interactieve communicatie en gezamenlijke inkoopacties (bijv. isolatie). Daarnaast stimuleren we zon op dak en kleinschalige energie-opwek. Voor deze activiteiten is een belangrijke rol weggelegd voor onze partners: Baarnse Klimaat Alliantie (BKA), Energiek Baarn (EB) en Platform Ondernemend Baarn Duurzaam (POBD). Deze partijen ontvangen subsidie om zich met name te richten op het stimuleren van energiebesparing door inwoners en ondernemers.

Om aan zowel de lokale als de regionale ambities uitvoering te geven zijn middelen nodig, zowel financieel als in mankracht. Met name op het gebied van wijkuitvoeringsplannen omdat hier de meest ingrijpende veranderingen gaan plaatsvinden. De subsidies die hiervoor beschikbaar zijn of komen worden uiteraard benut. Daarnaast zitten de meeste kosten in het stimuleren van besparingsmaatregelen die we als gemeente zelf initiëren of subsidiëren (BKA, EB, POBD). Conform de aangenomen motie van 7 juli jl. over de Lokale Energie Strategie stellen we het gevraagde actieplan op waarin de aangegeven punten worden uitgewerkt. Dit wordt vormgegeven in een routekaart om onze ambities waar te maken om in 2030 zoveel mogelijk klimaatneutraal te zijn.

Het ministerie van Binnenlandse Zaken heeft er, met een klein voorbehoud, uiteindelijk voor gekozen de Omgevingswet per 1 juli 2022 in te voeren. De voorbereiding in Baarn is tijdig opgestart en kan de nieuwe invoeringsdatum gebruiken om bepaalde keuzes te heroverwegen of intensiever uit te voeren. De uitgestelde invoeringsdatum leidt ook tot nieuwe keuzes. Zo was de ingangsdatum van de legesverordening voorzien op een heel boekjaar, maar zal er nu een oplossing voor een half jaar komen. Door de vertraging is ook besloten al eerder de overstap naar de nieuwe Vergunningverlening, Toezicht en Handhaving-software te maken om in de (bekende) WABO-context alvast ervaring op te doen.   

Als nadere uitwerking van het onderzoek ‘behoefteraming bedrijventerreinen en kantoren’ is in 2020 de Toekomstvisie Werklocaties Baarn opgesteld. Dit is tot stand gekomen op basis van onderzoek, interviews en paneldiscussies met Baarnse ondernemers, vastgoedeigenaren en overige betrokkenen. De raad heeft in september 2020 de Toekomstvisie vastgesteld en ingestemd met de uitgangspunten, ruimtelijke principes, ontwikkelrichtingen, ambitie en strategie.  Hoofddoelen zijn: meer ruimte voor economie, intensief, meervoudig en duurzaam ruimtegebruik en het versterken van de ruimtelijke kwaliteit. Middels een amendement heeft de raad gevraagd om een verdieping. De resultaten van dit nadere onderzoek worden in september 2021 aan de raad voorgelegd. 

Bij alle plannen en projecten wordt het Baarnse bedrijfsleven intensief betrokken. We gebruiken hiervoor het Platform Ondernemend Baarn (POB). Belangrijk instrument bij de samenwerking tussen de gemeenten en de ondernemersnetwerken is de website www.pobbaarn.nl en het daaraan gekoppelde bedrijvenregister. Het gebruik van de website en het bedrijvenregister wordt gestimuleerd en regelmatig onder de aandacht gebracht van het bedrijfsleven.

De gevolgen van de coronacrisis op de Baarnse economie worden nauwlettend in de gaten gehouden. Via het POB en andere kanalen houden we contact met het Baarnse bedrijfsleven om te ondersteunen waar nodig. Ook na het versoepelen van de corona-maatregelen blijven we monitoren.

De focus in het beleid Toerisme & Recreatie ligt op het versterken van de regionale samenwerking. Daarbij richten we ons vooral op de Heuvelrug. Daarnaast wordt ingezet op verbinding van de grote toeristische trekkers met het centrum van Baarn. Hierin wordt de relatie gelegd met het citymarketing programma Vorstelijk Baarn en met de visie Levendig Centrum. Samenwerking met private partijen en met de culturele sector zijn daarbij van groeiend belang.

In samenhang met de toekomstige inrichting van de Brink doen we in 2021 en 2022 onderzoek naar de mogelijkheden die een liberalisatie van de markt biedt. Het doel van verzelfstandiging van de markt is het beëindigen van de betrokkenheid van de gemeente. Het betreft een zelfstandige positionering en coördinatie van de markt. In overleg met de marktcommissie worden de randvoorwaarden van de verzelfstandiging bepaald. Daarbij is aandacht voor een mogelijk breder aanbod en de effecten voor de inwoners. Het onderzoek vindt in 2021 en 2022 plaats. Het proces vindt plaats onder begeleiding van de Markt van Morgen. In 2021 worden nog gesprekken gevoerd met een afvaardiging van de marktondernemers. Naar aanleiding hiervan wordt een conceptvoorstel opgesteld, dat in brede kring wordt besproken. Het onderzoek wordt naar verwachting halverwege 2022 afgerond. Op dit moment is nog niet in te schatten of er, en zo ja welke (financiële) consequenties er voor 2022 zijn.

Op 22 april 2020 heeft de gemeenteraad besloten medewerking te verlenen aan een verdere uitwerking van het schetsontwerp voor een vrachtwagenparkeerterrein en een uitbreiding van de werf. In 2020 is hiervoor de planologische procedure gestart. Naar verwachting zijn in 2022 de werkzaamheden voor de herinrichting van de locatie afgerond.

Het Integraal Beheerplan Openbare Ruimte (IBOR)  2021- 2030 is door de Raad in april 2021 vastgesteld en beschrijft het integraal meerjaren onderhoud van wegen, riolering en groen, Het IBOR sluit aan bij het vastgestelde beeldkwaliteitsplan en beschrijft hoe wij binnen tien jaar de openbare ruimte technisch op orde brengen. Dit realiseren wij door middel van een wijkgerichte en integrale aanpak. Het doel is vanaf 2028 de beheerachterstanden weggewerkt te hebben en conform de vastgestelde beeldkwaliteiten te kunnen onderhouden. 

In 2022 wordt het project Altalaan, Wittelaan en Sophialaan uitgevoerd en starten we met de werkzaamheden aan het Stationsplein en de Eemstraat. Daarnaast staat de voorbereiding op de reconstructie van de Staatsliedenwijk op het programma.

In 2018 en 2019 zijn als gevolg van de uitzonderlijk lange hitteperiodes in de zomer meer bomen dood gegaan dan gebruikelijk. Met het laatste beschikbaar gestelde bedrag van € 40.000 in 2022 (perspectiefnota 2021-2024) worden nieuwe bomen geplant die niet waren voorzien in het bomenbeheerplan.

De huidige overeenkomst met CityTec voor het onderhoud en in stand houden van de openbare verlichting is afgesloten in 2008 en werd stilzwijgend jaarlijks verlengd. Deze overeenkomst voldoet niet meer aan de huidige wet- en regelgeving voor aanbestedingen en moet opnieuw aanbesteed worden. In 2022 zal een nieuwe overeenkomst zijn gesloten op basis van een keuze uit verschillende scenario's.

De gemeente heeft een zorgplicht voor afvalwater, hemelwater en grondwater. Onderdeel daarvan is de aanleg en het beheer van de riolering. We voeren afvalwater af om gezondheidsrisico’s te voorkomen. We houden regenwater gescheiden van afvalwater. We houden het zoveel mogelijk vast waar het valt om te anticiperen op de klimaatverandering (wateroverlast én droogte). Door een gestructureerde aanpak van het afkoppelen, een goed ontwerp van het watersysteem bij nieuwbouw en door het ontwikkelen van goede monitoringsinstrumenten voorkómen we dat afkoppelen leidt tot grondwaterproblemen. Ontwikkelingen in meten en monitoren helpen ons ook om steeds beter grip te krijgen op het functioneren van de riolering. Hierdoor kunnen we kosten besparen en de prestaties van de riolering en rioolwaterzuivering verbeteren. 

Vanuit het Platform Water Vallei en Eem en in het Afvalwaterteam Baarn–Soest sturen we op drie K’s die beschreven staan in het landelijke Bestuursakkoord Water (BAW): Kwaliteit, Kwetsbaarheid en Kosten. Ook geven we in het Platform Water Vallei en Eem op regionaal niveau invulling aan klimaatadaptatie. Deze regionale aanpak stemmen we af op ons eigen klimaatadaptatieplan met uitvoeringsagenda, die we in 2022 verder uitwerken.

We voeren de maatregelen uit van het GWRP Baarn-Soest 2018-2022. Speerpunt daarin is het intensiveren van het afkoppelen van verhard oppervlak (openbaar en particulier). In 2021 hebben we bij project Molenweg e.o. een pilot gedraaid met projectmatig particulier (mee-)afkoppelen bij rioolvervangingen in de openbare ruimte. Wegens succes van deze pilot zetten we deze strategie voort in 2022. Ook gaan we aan de slag met het opstellen van een nieuw Water- en Rioleringsplan.