Introductie

De COVID-19 pandemie heeft in 2020 een grote impact op de gehele samenleving. Ook aan Baarn is het virus niet voorbijgegaan. Velen zijn ziek geworden en ook in Baarn zijn doden te betreuren. Het openbare leven is lange tijd vrijwel geheel stil gevallen. En alhoewel in de loop van afgelopen zomer het gewone leven met de nodige inperkingen weer langzaam op gang kwam, zullen de consequenties nog lang voelbaar zijn. Vooral de consequenties op het gebied van gezondheid en economie hebben nu de aandacht. De (economische) gevolgen zijn groot onder andere voor culturele instellingen, maatschappelijke instellingen, horeca en toerisme en veel ZZP-ers en andere bedrijven. De lockdown heeft niet alleen voor de bedrijven en instellingen in de gemeente Baarn grote gevolgen, maar ook voor de inwoners. Zoals op het gebied van beschikbaarheid van zorg en werk.

Diverse inkomsten van de gemeente (waaronder belastingen en huur) zijn uitgesteld en komen wellicht zelfs te vervallen. Daarnaast hebben we extra kosten. Denk hierbij aan crowd-management tijdens de lock-down, extra voorzieningen voor het digitaal vergaderen en de (uitvoering van de) inkomensvoorziening voor zelfstandigen.

In de tweede helft van 2020 wordt duidelijk welke tegemoetkoming van het Rijk mag worden verwacht. Op dit moment is nog onduidelijk of deze de kosten en gederfde inkomsten zal dekken. Door alle rijksmaatregelen zijn de eerste klappen voor de economie opgevangen. Maar inmiddels wordt duidelijk dat veel mensen hun baan kwijt zullen raken.

Ondanks dat onduidelijk is hoe de COVID-19 pandemie verder zal verlopen is de verwachting dat dit ook volgend jaar nog een grote impact op de samenleving en de gemeente zal hebben. Aangezien deze impact voor het grootste deel nog niet valt te overzien verwijzen we hiervoor naar de paragraaf Weerstandsvermogen en Risicobeheersing. We schatten dit risico op € 1.500.000.

In programma 4 is voor 2021 € 250.000 als incidenteel budget opgenomen voor incidentele stimuleringsmaatregelen om de gevolgen van COVID 19 in Baarn te bestrijden. Het bedrag verhoudt zich tot de huidige bekende kosten en te derven inkomsten. Het overige risico van € 1,25 miljoen is opgenomen in de risicoparagraaf.

Ons streven blijft om in 2030 zo veel als mogelijk klimaatneutraal te zijn. Zoals al eerder aangegeven, vraagt dit extra inspanning. Naast de in de perspectiefnota vastgelegde extra middelen is ook de versterking van het programmateam van 1,6 naar 3 fte in deze begroting verwerkt. Hierdoor kunnen we nog meer dan afgelopen jaren inzetten op alle vijf de pijlers van het duurzaamheidsprogramma: energietransitie, duurzame mobiliteit, klimaatadaptatie, van afval naar grondstof (VANG) en de voorbeeldrol van de gemeente zelf hierbij. Enkele speerpunten hierbinnen zijn fietspaden, laadpalen, Heuvelrugtuinen, zonnepanelen op huizen, bedrijven en parkeerterreinen en het vervolg van de verduurzaming van de gemeentelijke gebouwen.

De behoefte aan goedkope en middeldure woningen is onverminderd groot. Tot 2030 wordt gewerkt aan het realiseren van ca. 1000 woningen. Hiervan komt het grootste deel in de Baarnsche Zoom. Het totale aantal sociale huurwoningen stijgt hierbij tot 2500.

Binnen het woningbouwprogramma wordt gekeken naar een variëteit aan woonvormen en is klimaatneutraal vanzelfsprekend de norm. Verduurzaming van bestaande woningen blijft een speerpunt.

De raad heeft met het instemmen met het voorontwerp bestemmingsplan Soestdijk, aangegeven een kans te zien voor het versterken van deze toeristische parel. De komende tijd wordt dit verder uitgewerkt. Hierbij wordt nadrukkelijk gezocht naar versterking van de lokale economie en de verbinding met het dorpscentrum. Hiervoor wordt gewerkt aan een Levendig Centrum, waarbij ook wordt ingezet op het positioneren van Escher als publiekstrekker.

Na vaststellen van de Toekomstvisie Werklocaties ligt er een basis voor het samen met de ondernemers versterken van de huidige werklocaties en de uitbreiding van het bedrijventerrein de Noordschil. De toegankelijkheid van dit bedrijventerrein wordt verbeterd met de aanleg van een nieuwe rotonde bij de Baarnse Poort.

De begroting is conserverend en beleidsarm van aard. Het is een zware tijd voor veel gemeenten in Nederland om het huishoudboekje rond te krijgen. Zo ook voor Baarn. De afgelopen jaren is hard gewerkt aan een structureel sluitend meerjarenperspectief met als resultaat dat de begroting 2021 – 2024 reëel en structureel sluitend is, overeenkomstig de begrotingsrichtlijnen van het provinciaal toezicht.

Bij de perspectiefnota 2021 zijn de voordelige effecten van de septembercirculaire 2019, in afwachting van de uitkomsten van de meicirculaire 2020 en het risico van een nieuwe verdeelsleutel van het gemeentefonds per 1 januari 2022 niet verwerkt. De meicirculaire was met gemiddeld ca. € 1 mln. voor de komende 4 jaar ruim positief. Bij het opmaken van de begroting moet wel met de uitkomsten van deze circulaires rekening worden gehouden. Dit heeft ertoe geleid dat tussen de perspectiefnota en de begroting mutaties hebben plaatsgevonden om vooral invulling te geven aan het duurzaam financieel beleid, door de algemene reserve en de structurele exploitatie toekomstbestendig te maken voor de dreigende onzekerheden van de komende jaren. Wij verwachten met deze versterking de financiële positie van Baarn duurzaam weerbaarder te hebben gemaakt.

Naast de mutaties voor het duurzaam financieel beleid zijn ook drie meer beleidsmatige posten verwerkt (duurzaamheid, lichtmasten en intensivering BSA). Tot slot resteren overige mutaties. In deze paragraaf is een samenvatting opgenomen. Wij verwijzen voor een uitgebreidere omschrijving in paragraaf 1.2 van de financiële begroting.

Bij de perspectiefnota waren de personele consequenties om invulling te geven aan het duurzaamheidsprogramma nog p.m. opgenomen. Deze zijn nu bepaald op € 110.000 en verwerkt in de begroting. Daarnaast zijn de financiële consequenties van de RIB over de lichtmasten (RIB 166186) verwerkt alsmede het voorstel over de intensivering van de breed spectrum aanbieders (Raadsvoorstel 129299).

Ook is in de investeringsbegroting een krediet in 2021 opgenomen voor de aankoop van grond van € 300.000 voor de aanleg van een tweede rotonde bij de Baarnse Poort. Deze aankoop heeft geen effect op het begrotingssaldo.

Indexering regionale inkoop zorg
Bij de perspectiefnota was een structurele taakstelling opgenomen voor de regionale inkoop zorg. Tussen de perspectiefnota en het opstellen van de begroting is deze stelpost beoordeeld en ingevuld tot een reële stelpost.