Programma 3 : Woonomgeving

Programma 3: Voortgang

Terug naar navigatie - Voortgang

Invoering Omgevingswet

Op 1 januari is de Omgevingswet daadwerkelijk ingevoerd. Door de voorbereiding van de afgelopen jaren is de overgang naar verwachting verlopen. Grote landelijk of lokale problemen zijn uitgebleven, en inmiddels zijn er omgevingsvergunningen onder de nieuwe wetgeving verleend. Door de grote hoeveelheid aanvragen die voor het eind van het jaar gedaan zijn, en de hoeveelheid aanvragen in combinatie met het vinden van de weg in de nieuwe regelgeving, loopt de afhandeling minder vlot dan gewenst. Hiervoor is extra capaciteit ingeschakeld. Daarnaast worden vanuit de bestemmingsreserve de dit jaar voorziene werkzaamheden gedekt; o.a. voorbereiden van het omgevingsplan, besluitvorming over de omgevingsvisie en aan het einde van het jaar een evaluatie van het eerste jaar.  

Beleidsplan water, riolering en klimaatadaptatie

Het strategisch beleid over water, riolering en klimaatadaptatie wordt opgenomen in de Omgevingsvisie. De uitwerking van het strategisch beleid wordt nader uitgewerkt in een uitvoeringsprogramma onder de Omgevingswet. Dit is het Water- en rioleringsprogramma (Wrp) en wordt opgesteld zodra de Omgevingsvisie is vastgesteld. 

Ruimtelijke Ontwikkelingen:

 Plataanlaan: De verkoop van de kavel waar de Boemerang stond en de daarmee samenhangende ontwikkeling zijn nagenoeg afgerond. In totaal betreft het 3 kavels met een woningbouwontwikkeling en een 2de ontsluitingsweg voor de Hazelaarhof zoals door de gemeenteraad gevraagd is. Op basis van de intentieovereenkomst wordt verdere ruimtelijke besluitvorming en daarmee gekoppelde grondoverdracht voorbereid. Naar aanleiding van voortschrijdende beleidsuitgangspunten is voor de woningbouwontwikkeling op de Boemerang-kavel en nieuw programma opgesteld.

Baarnsche Zoom: In april jl. heeft de raad een besluit genomen over de indexatie van de woningbouwprijzen voor deze gebiedsontwikkeling. Dit was een noodzakelijk besluit om de consultatiefase met de marktpartijen in de aanbesteding te kunnen afronden. Het besluit van de gemeenteraad heeft het vertrouwen van de markt in een succesvolle gebiedsontwikkeling versterkt en de animo voor inschrijving vergroot.   Deze tussenstap heeft besluitvorming over de aanbesteding echter wel vertraagd, maar naar verwachting wordt er begin 2025 een besluit genomen over de aanbesteding. 

Overdracht bodemtaken naar de RUD

Met ingang van de Omgevingswet zijn regels omtrent milieuaspecten sterk gewijzigd. O.a. is de gemeente voor het grootste deel bevoegd gezag geworden voor bodemverontreiniging. Er heeft een overdracht van taken en informatie plaatsgevonden waarvoor het knooppunt bodeminformatie door de regionale omgevingsdienst RUD is ontwikkeld, waarop alle bodeminformatie die in het verleden door de provincie Utrecht vanuit haar rol bevoegd gezag Wet Bodembescherming is verzameld, grotendeels op kaart beschikbaar is. Tegelijkertijd kunnen we de lokale bodeminformatie die vanuit onze gemeentelijke bevoegdheid geregistreerd is ook bij de RUD onderbrengen. Hierdoor vindt de registratie plaats op een plek waar voldoende kennis en kunde is om deze op te slaan en te gebruiken. Binnen de vaste formatie van de gemeente is deze deskundigheid niet meer voorhanden. De eenmalige kosten stijgen uit boven het reguliere budget van deze taak.

Openbare Ruimte (beter) in beeld 

In 2023 is begonnen met het in kaart brengen van het areaal (de omvang en de kwaliteit van de openbare ruimte). Dit is in de eerste helft van 2024 voortgezet.  Binnen de huidige beheerbudgetten is echter geen financiële ruimte voor deze inventarisaties en analyses. Dit heeft geleid tot overschrijding van de beheerbudgetten.
De inventarisaties laten zien dat de kwaliteit van de onderdelen van de openbare ruimte op veel terreinen minder is dan gewenst en soms ook slechter dan gedacht. Om de kwaliteit weer op niveau te brengen moet (planmatig) beheer en onderhoud worden gepleegd. Om dit te realiseren worden de beleids- en beheerplannen geactualiseerd. Voor disciplines waar nog geen beleids- en beheerplannen voor zijn worden deze opgesteld. Dit leidt er toe dat er overschrijdingen zijn op beheer en onderhoud van de openbare ruimte.
Daarnaast heeft de areaalanalyse opgeleverd dat het areaal groter blijkt dan eerder werd aangenomen.  Hierdoor sluiten de huidige contracten niet meer aan bij het feitelijke areaal. Naast de inventarisatie van het areaal is ook onderzocht wat de status van de lopende onderhoudscontracten is. Hieruit is gebleken dat een groot deel van deze contracten komend jaar aflopen. Dit betekent dat contracten moeten worden aangepast met extra kosten tot gevolg. 

Mobiliteit

Voortgang college agenda 2022-2026
In de college agenda is € 10.000,- gereserveerd voor het veiligere maken van gevaarlijke verkeerspunten voor fietsers en voetgangers. Deze reservering is ingezet voor het verbeteren van de voetgangersoversteekplaatsen over de De Geerenweg. Zo is ter hoogte van de rotonde Eemweg-De Geerenweg-Doormanlaan een voetgangersoversteekplaats aangelegd, zodat het voetbalveldje aan de De Geerenweg beter bereikbaar is. Ook is een voetgangersoversteekplaats ter hoogte van de Johannes Vermeerlaan gerealiseerd, zodat de oversteekbaarheid van de De Geerenweg richting de voetbalverenigingen voor (jeugdige) sporters is verbeterd.

Inmiddels is de raad geïnformeerd over de voortgang in het nieuwe parkeerbeleid en de verdere bestuurlijke besluitvorming hierover. Deze is eind van dit jaar voorzien.     

Netcongestie

Baarn heeft, net als de rest van Nederland, last van netcongestie. Dit is te vergelijken met file, maar dan op het stroomnet. Bij congestie is de maximale capaciteit van het stroomnet bereikt. Het komt zowel voor bij afname (gebruik) als teruglevering (opwek) van stroom. Dit heeft effecten bij de bestaande aansluitingen vanwege instabiliteit, maar ook voor aansluitingen voor nieuwe woningen en bedrijven. Dit betekent dat het huidige energienet moet worden verzwaard en dat andere vormen van energieopwekking en -gebruik - de zogeheten energietransitie - moet worden vormgegeven. De inhuur van (juridische) deskundigheid op dit terrein zorgt voor een overschrijding. 

Maatschappelijk vastgoed 

Het budget van  € 41.258 voor de actualisatie van Plan maatschappelijk vastgoed is eind 2023 naar 2024 overgeheveld. De actualisatie is in het eerste kwartaal van 2024 in de raad besproken en aangenomen. Het resterende budget zal worden gebruikt voor de uitvoeringsagenda behorende bij de actualisatie van het plan maatschappelijk vastgoed. Deze uitvoeringsagenda ziet toe op de verduurzaming en het meerjarig onderhoud van het gemeentelijk vastgoed. 

In 2024 is het gemeentelijk vastgoed aan een nul-meting ten behoeve van een meerjarenonderhoudsplan (MJOP) en duurzaamheidscan onderworpen. De uitkomsten van deze metingen zijn nog niet gereed voor deze rapportage maar zullen in de tweede helft naar de gemeenteraad worden gebracht met een (financieel) voorstel om de panden in een goede staat te houden en te verduurzamen.

Programma 3 : Financiële tabel

Programma 3 Financiële tabel

Terug naar navigatie - Programma 3 Financiële tabel
Bedragen x €1.000
Exploitatie Begroting 2024 Afwijking 2024 TR1 Prognose 2024 TR1
Lasten
030 RO en Wonen 2.158 -34 2.124
031 Mobilititeit 599 -12 588
032 Beheer openbare ruimte 8.756 980 9.736
Totaal Lasten 11.513 934 12.447
Baten
030 RO en Wonen -55 52 -2
032 Beheer openbare ruimte -4.375 -440 -4.815
Totaal Baten -4.429 -388 -4.817
SALDO van baten en lasten 7.084 546 7.630

Programma 3 : Financiële analyse lasten

Terug naar navigatie - Programma 3 : Financiële analyse lasten

Product 32 Beheer Openbare Ruimte

Beheer 
Op dit moment wordt nog steeds gewerkt aan het in beeld brengen van de omvang en de kwaliteit van de onderdelen (areaal) van de openbare ruimte. Dit geldt voor een groot aantal beheerdisciplines, zoals Straatmeubilair, Wegen, Groen, Civieltechnische kunstwerken en Spelen. Daarnaast lopen diverse onderhoudscontracten af en moeten daarom opnieuw worden aanbesteed. Het areaal blijkt groter te zijn dan oorspronkelijk bepaald en op sommige disciplines is de kwaliteit slechter dan gedacht. Dit zorgt voor hogere onderhoudskosten en voor extra kosten voor inventarisatie en aanbestedingen.  

Wegen
Voor het onderhoud van de wegen is sprake van een verschuiving van Groot Onderhoud naar vervanging bij herinrichtingsprojecten, omdat naast het onderhoud aan de wegen ook de riolering vervangen dient te worden en extra opgaven (zoals klimaatadaptatie, biodiversiteit en toegankelijkheid) meegenomen worden. De eerste herinrichtingsprojecten zijn nu in voorbereiding en de uitvoering van deze projecten is voorzien in 2025. Als het gevolg van stopzetten van grootschalige onderhoudsprojecten neemt de omvang van (snel) herstelwerkzaamheden toe. Dit zorgt voor verminderd gebruik van de Voorziening Openbare Ruimte en een overschrijding op het klein onderhoud.  De extra kosten voor klein onderhoud van wegen bedragen € 200.000. Daarnaast zijn diverse inventarisaties en onderzoeken uitgevoerd om de kwaliteit van de wegen beter in beeld te krijgen. Op basis hiervan wordt het benodigde onderhoud op de korte en langere termijn bepaald. Het uitvoeren van de inventarisaties en onderzoeken heeft gezorgd voor extra kosten van € 130.000.

In het Meerjaren-uitvoeringsplan openbare ruimte (Muor) 2024 is de reconstructie van wegen Lage Vuursche voorzien in 2025. In 2024 vinden echter al voorbereidende werkzaamheden plaats. Daarom wordt er in 2024 een investeringsbudget van € 200.000 geraamd. Het investeringsbudget 2025 Lage Vuursche wordt met eenzelfde bedrag verlaagd. De kapitaallasten van deze investeringen worden in de begroting 2025-2028 verwerkt.

Leefomgeving
Om een actueel beeld te krijgen van de omvang en kwaliteit op het terrein van Leefomgeving zijn onderzoeken en inventarisaties uitgevoerd. In het kort zijn de uitkomsten van deze onderzoeken en inventarisatie dat als gevolg van uitgesteld onderhoud en vervanging de kwaliteit (nog) slechter is dan gedacht. Daarnaast is gebleken dat een groot aantal onderhoudscontracten aflopen en opnieuw moeten worden aanbesteed. Binnen de begrootte budgetten voor de leefomgeving is geen ruimte voor het uitvoeren van deze onderzoeken naar (de kwaliteit van) het areaal en de noodzakelijke werkzaamheden voor het aanbesteden van nieuwe onderhoudscontracten. Dat verklaart de overschrijdingen. Hieronder een toelichting op de overschrijding op de verschillende onderdelen. 

Spelen
Speeltoestellen moeten vier keer per jaar gecontroleerd worden op veiligheid. Waarna geconstateerde gebreken verholpen moeten worden. De benodigde jaarlijkse kosten hiervoor zijn in de praktijk hoger dan in de begroting aan budget is opgenomen. Dit leidt tot extra uitgaven voor inspectie en reparaties. 

Op dit moment heeft de gemeente Baarn veel speelplaatsen die soms ook erg dicht bij elkaar liggen. In het kader van het verlagen van de beheerkosten is het noodzakelijk om het speelplaatsenbeleid te herzien. Door middel van een goede inventarisatie en communicatie met buurtbewoners kan mogelijk een reductie van het aantal speelplaatsen worden gerealiseerd. De verwachting is dat de extra kosten € 30.000 bedragen.

Bomen
Op basis van recente boominspectie is gebleken dat 270 bomen binnenkort gekapt moeten worden vanwege veiligheidsrisico's en conditieproblemen. Het merendeel van de te kappen bomen dient opnieuw te worden geplant. Voor het wegwerken van de achterstand van het kappen en opnieuw planten van bomen is extra budget nodig. Daarnaast is op basis van dezelfde inspectie gebleken dat 1370 bomen op korte termijn gesnoeid moeten worden vanwege veiligheidsrisico's. Het betreft hier met name dood hout. Dit aantal te snoeien bomen is extra ten opzichte van de reguliere bomen-snoei. Ten behoeve van een rechtmatige uitbesteding van onderhoudswerkzaamheden aan bomen dient een aantal raamovereenkomsten gesloten te worden. De verwachting is dat de kosten hiervoor ongeveer € 68.000 bedragen.

Groenonderhoud: extra inzet Lage Vuursche
Naar aanleiding van gesprekken met de contactcommissie Lage Vuursche is uitgezocht welke contractuele afspraken zijn gemaakt met de groenaannemer. Hieruit is gebleken dat het groen op B-niveau moet worden onderhouden. Dit onderhoudsniveau komt niet overeen met het onderhoudsniveau voor Lage Vuursche zoals dat in het beeldkwaliteitsplan is vastgelegd. Om Lage Vuursche op het gewenste onderhoudsniveau (A-niveau) te onderhouden is structureel een aanvullend  budget  van € 10.000 nodig.

Groenonderhoud: extra ronde bladruimen
In de wintermaanden is gebleken dat de contractafspraken tussen de RMN en de groenaannemer met betrekking tot het verwijderen en afvoeren van blad niet goed op elkaar is afgestemd. Als gevolg hiervan heeft de groenaannemer veel meer inzet moeten plegen om aan het gewenste beeldkwaliteitsniveau te voldoen. Uiteindelijk heeft de groenaannemer 3 bladrondes moeten uitvoeren. Op basis van een evaluatie wordt de bladcampagne voor aankomende winterperiode anders ingericht. De belangrijkste punten in de aangepaste bladcampagne zijn betere communicatie naar bewoners en een meer wijkgerichte aanpak. Daarmee willen we het aantal bladrondes beperken tot 2 en de kosten zo laag mogelijk houden.  De extra bladronde van afgelopen winter en de nieuwe wijkgerichte aanpak zorgen voor een overschrijding van  € 50.000.

Japanse duizendknoop
Binnen gemeente Baarn krijgen we steeds meer te maken met invasieve soorten zoals de Japanse duizendknoop. Jarenlang was het beleid dat als je maar niets doet, deze beplanting zich ook niet uitbreidt. Helaas blijkt dat een misvatting. Inmiddels komt de Japanse duizendknoop op veel plekken voor en worden de plekken ook steeds groter. Niets doen is geen optie meer. Het bestrijden van de Japanse duizendknoop is erg lastig. De enige methode die echt goed lijkt te werken is het afgraven van de grond en deze te vervangen. De kosten voor de bestrijding van de Japanse Duizendknoop heeft geleid tot € 37.000 aan extra kosten.

Reparatie en herstel Wilhelminavijver
De Wilhelminavijver is lek. Daardoor is het waterpeil regelmatig erg laag. Er wordt gewerkt aan een plan van aanpak voor het herstel van de vijver,  zowel voor de korte termijn als voor de lange termijn. Voor het opstellen van dit plan van aanpak is extra budget nodig. Voor de uitvoering van de maatregelen, volgend uit het plan, wordt apart budget aangevraagd. De omvang van het benodigde budget voor het herstel is op dit moment nog niet bekend.

Riolering
Herstel foute aansluitingen op de hemelwaterriolering
In de woonwijk Eemdal en op het bedrijventerrein Drie Eiken is in 2013 de verbinding tussen de twee gescheiden rioolstelsels opgeheven (hemelwaterstelsel en afvalwaterstelsel). Daardoor wordt het hemelwater apart in het stelsel opgeslagen met een overloop naar het oppervlaktewater. Een klein aantal (foute) aansluitingen van afvalwater op het hemelwaterstelsel was aanwezig en werd vanwege het kleine aantal als verwaarloosbaar negatief effect op de hemelwaterkwaliteit ingeschat. Na metingen door het waterschap is gebleken dat de kwaliteit van het oppervlaktewater sterk onder druk staat als gevolg van de foute aansluitingen. Daarom heeft het waterschap aangegeven dat het noodzakelijk is om deze foute aansluitingen te herstellen. Deze fouten worden dit jaar hersteld. Verwacht wordt dat deze kosten een overschrijding opleveren op de exploitatiebegroting. De verwachte extra uitgaven op de exploitatiebegroting riolering bedragen circa € 75.000  en worden gedekt binnen de gesloten financieringssysteem riolering (onttrekking uit voorziening riolering). 

Extra uitgaven aan noodherstel door achterstand in vervangingen van gemalen
Inspectie van de gemalen heeft aangetoond dat een deel van de gemalen in slechte staat verkeerd. Dit komt doordat de gemalen al oud zijn en de afgelopen jaren weinig onderhoud aan de gemalen is gepleegd. Hierdoor is een deel van de gemalen aan vervanging toe. Deze worden de komende jaren gefaseerd vervangen. Totdat de inhaalslag uitgevoerd is, worden tijdelijk meer uitgaven verwacht voor (nood)reparaties van gemalen. De extra uitgaven zijn naar verwachting € 175.000 en worden opgevangen binnen de gesloten financieringssysteem riolering (onttrekking uit voorziening riolering). 

Verhoogde uitgaven voor oude huisaansluitingen 

Oude huisaansluitingen hebben door ouderdom sneller last van scheurvorming. Daardoor is er kans op verstopping door inkomend zand of boomwortels. Als de riolering in de straat vervangen wordt, worden ook de oude huisaansluitingen in de stoep vervangen die niet lang meer meegaan. Bij een verstopte huisaansluiting wordt dit direct hersteld en niet gewacht totdat de riolering in de straat vervangen wordt. Er is sprake van een verhoogde uitgave voor herstel van huisaansluitingen, die gaat afnemen op het moment dat de riolering in meerdere buurten vervangen zijn. De verhoogde uitgaven in 2024 zijn naar verwachting € 190.000 en worden gedekt binnen de gesloten financieringssysteem riolering (onttrekking uit voorziening riolering).  

Netcongestie
Het tempo van uitbreiding en verzwaren van de energie-infrastructuur moet worden versneld, met een integrale en slimme aanpak tussen energiesysteem, ruimtelijke ordening en de ondergrond. De gemeente speelt hierbij een cruciale rol op het gebied van de ruimtelijke inpassing en de mogelijkheid om de lokale ondergrond te ordenen. Hierbij is een snelle afhandeling van grondverzoeken voor middenspanningsruimten (ten behoeve van verzwaring van de energie-infrastructuur) vereist. Dit vraagt een sterke inzet van het team Juridische Zaken. Het gaat bij deze verzoeken tot aankoop van gemeentegrond vaak om complexere grondaankopen, waarvoor veel meer uren dan gemiddeld nodig zijn. 

Programma 3 : Financiële analyse baten

Programma 3 : Financiële analyse mutaties reserves