Risicoparagraaf

Risicoparagraaf PPN 2026

In de risicoparagraaf willen we een aantal onderwerpen een plek geven. De onderwerpen zijn in willekeurige volgorde:

1.    Realisatie Brinkhuis, De locatie Hoofdstraat 1, waar nu onder meer de bibliotheek en de Historische Kring Baerne zijn gevestigd, is gemeentelijk strategisch vastgoed midden in het kloppend hart van Baarn. Het zoneringsmodel (december 2022) benoemt de Brink als het hart van een levendig centrum met een dominante ontmoetingsfunctie en culturele functies. Vanwege de A-locatie van Hoofdstraat 1 nabij de Brink heeft  die locatie grote maatschappelijke aantrekkingskracht. In uitvoering van RVS 1070983: In 2025 wordt onderzocht of de locatie blijvend benut kan worden door er andere culturele, educatieve en maatschappelijke functies in onder te brengen, zodat daar sprake kan zijn van laagdrempelige toegang tot ontmoeting, verbinding en samen genieten. De reservering ad € 3,7 mln. dient als taakstellend te worden beschouwd (exclusief achterstallig groot onderhoud). Vanaf 2029 of 2030 dient rekening gehouden te worden met een  exploitatietekort voor huisvesting (peil bibliotheek 2023), personeel, organisatiekosten minus baten. Een grove schatting is dat dit kan oplopen tot € 250.000 structureel per jaar. Gezien de discussie rondom Cultuurhuis en Brinkhuis is dit bedrag niet opgenomen.

2.    Cultuurhuis, in de huidige gemeentebegroting is geen rekening gehouden met structurele lasten voor (groot) eigenaarsonderhoud. Ter indicatie kan worden uitgegaan van een jaarlijkse reservering van 1% van de totale stichtingskosten in de eerste 10 jaar (indicatief ca. € 150.000). Daar bovenop is de verwachting dat het huidige verdienmodel van het theater/cultuurhuis onder druk komt te staan t.g.v. tal van culturele activiteiten. Ook voor de gebruikersexploitatie dient rekening te worden gehouden met structureel hogere onderhoudslasten, daar deze in de huidige situatie onvoldoende zijn begroot. Derhalve dient het daardoor ontstane tekort op de exploitatie afgedekt te worden door extra gemeentelijke subsidie (indicatief ca. € 100.000 structureel). Gezien de discussie rondom Cultuurhuis en Brinkhuis is dit bedrag niet opgenomen.

3.    Baarnsche Zoom, de opbrengst van Baarnsche Zoom mag vanuit voorzichtigheidsprincipe niet meegenomen worden. Doordat de opbrengst in delen financieel wordt gerealiseerd is er voorfinanciering van bijkomende kosten nodig zoals vervanging personeel die zich bezighoudt met de voorbereiding. Daarnaast zijn er op termijn aanpassingen aan de infrastructuur benodigd. In 2025 wordt het plan samen met de ontwikkelaar verder uitgewerkt. De eventuele bijkomende kosten zijn nu niet opgenomen in de PPN 2026-2029.

4.    IHP, in de voorliggende cijfers van de PPN 2026 zijn niet opgenomen de mogelijk verwachte bouwkosten van het Baarns Lyceum en de verwachte hogere kosten voor verbouwing Aloysius. Dit verschil kan met miljoenen aan investeringen oplopen, dit leidt dan tot structurele extra kapitaallasten . In de raadsvergadering van december 2025 wordt een update van het IHP verwacht waarin de definitieve bedragen worden opgenomen. Hierin zal ook de voorgestelde ombuiging zijn verwerkt.
    
5.    IHP, voor het Baarnsch Lyceum (HBL) zijn incidentele extra huurkosten voor tijdelijke huisvesting opgenomen in de jaren 2026 en 2027. In het vorige IHP waren deze kosten als PM post meegenomen en deze huisvesting wordt momenteel gerealiseerd wegens de grote stijging van leerlingen die in het IHP van 2022 niet was verwacht. Een deel van de kosten wordt via de tussenrapportage 2025 gemeld voor 2025. De delen voor 2026 en 2027 zijn verwerkt ten laste van de algemene reserve. Indien voor uitstel van de daadwerkelijke investering Baarns Lyceum zoals verwoord onder punt 4 wordt gekozen zal het bedrag in 2027 (half jaar) en verder nog opgenomen moeten worden.
    
6.    IHP, Marimbaschool. Deze school is in 2024 voor bekostiging in aanmerking gebracht door het Rijk. De school heeft drie jaar de tijd om haar levensvatbaarheid aan te tonen. Voor die 3 jaar is er een locatie gevonden op de Wildenburglaan en is deze bekostigd. Na schooljaar 2026-2027 zal bepaald moeten worden of en op welke wijze de school voortgezet wordt. Daar hoort ook bekostiging van de eventuele huisvesting bij.

7.    Omgevingswet aanpassingen, de budgetten hiervoor zijn vanaf 2028 structureel verwerkt. In 2025 wordt verwacht dat de bestemmingsreserve wordt opgebruikt In 2026 is er een bedrag vanuit de algemene reserve opgenomen. Besloten is om het resterende budget over 2028 tot en met 2032 te verspreiden, dit betekent een  verwachte jaarlijkse exploitatie uitgave van € 100.000.
    
8.    Ombuigingen, het niet realiseren van voldoende structurele ombuigingen zoals in de PPN 2026-2029 nu is voorgesteld.  Om de ombuigingen te realiseren is het bij een aantal ombuigingen realistisch om te veronderstellen dat dit eenmalige investeringen met zich meebrengt. Bijvoorbeeld bij Contractbeheer, veranderen opzet en bij beeldkwaliteit eenmalig aanpassen bepaalde groenstroken. De verdere uitwerking per onderdeel geeft een beter inzicht hierin. Daarom is er nu een totaalpost opgenomen onder de lijst met ombuigingen.

9. In diverse tabellen staan bedragen op PM, bij deze posten is de hoogte onzeker op moment van samenstellen van deze Perspectiefnota 2026-2029. De verwachting is dat deze bedragen kostenverhogend werken. Bij de begroting 2026 hebben wij hier een uitwerking van. 

10. Kaasschaaf over SPUKS,  het kabinet verantwoordt die bezuiniging door te zeggen dat gemeenten bij al die SPUKS te horen krijgen welke taken ze niet meer uit hoeven te voeren, of op welke manier ze de taak ‘doelmatiger’ kunnen uitvoeren. Ten slotte heeft het kabinet besloten bij een aantal SPUKS simpelweg te verwachten dat gemeenten de 10 procent efficiencykorting uit hun eigen begroting halen. Daarmee is er dus sprake van een volledig willekeurige bezuiniging, via de kaasschaafmethode, die op geen enkele manier meer bestempeld kan worden zoals oorspronkelijk aangegeven als een ‘efficiëncykorting’.

11. Duurzaamheid, de ombuiging zoals voorgesteld is alleen mogelijk als de SPUK CDOKE de komende jaren blijft bestaan. Dit is niet zeker op moment van opstellen van deze perspectiefnota voor 2026 en verder. Indien deze SPUK vervalt willen we u erop wijzen dat er binnen de eigen middelen voor een zelfde bedrag weer ruimte moet worden gezocht om de vastgelegde ambities uit te kunnen blijven voeren. 

12. Indexatie Sociaal domein. Binnen het sociaal domein zijn verplichtingen richting indexering van tarieven. Enerzijds door contractuele afspraken en anderzijds door verplichtingen vanuit het Rijk, de indexering van pleegzorgtarieven, jeugdbescherming en veilig thuis zijn hiervan een voorbeeld. In deze Perspectiefnota is geen rekening gehouden met de indexatie naar 2026 toe. Wel is de systematiek van indexering zoals u in bijlage 4 kunt lezen, niet toegepast. Bij de begroting 2026-2029 informeren we u over daadwerkelijke aanpassingen. 

13. Cultuurhuis (De Speeldoos), is niet opgenomen als ombuiging omdat we als uitgangspunt hebben bij de ombuigingen dat we meeveren. Bij het bezuinigen op deze post verwachten wij dat het Cultuurhuis niet meer kan voortbestaan en voldoet daarmee dan ook niet aan dit uitgangspunt. In de tabel hieronder zijn de kosten van het Cultuurhuis opgenomen.