Inleiding
In maart 2026 kiezen de inwoners van Baarn een nieuwe gemeenteraad. Deze perspectiefnota is daarom de laatste van de huidige raadsperiode. We kijken onder andere vooruit naar 2026: het jaar dat in gemeenteland al enige tijd bekendstaat als het ‘ravijnjaar’. Het Rijk had namelijk plannen om vanaf dit jaar een forse korting op de gemeentelijke inkomsten door te voeren.
We hebben ons in de afgelopen periode daarom voorbereid op het treffen van maatregelen om de aangekondigde kortingen op het gemeentefonds te verwerken. Ons uitgangspunt daarbij was en blijft: het belang van de inwoners van Baarn vooropstellen en de gevolgen voor hun dagelijks leven zo beperkt mogelijk houden. Ombuigingen zijn in kaart gebracht en er is kritisch gekeken naar welke bestedingen echt nodig zijn. De keuzes die we als college voorstellen zijn zoveel mogelijk gebaseerd op vijf ambities en vijf uitgangspunten.
Onze koers: ambities blijven staan
In deze financieel lastige tijden blijft onze bestuurlijke koers stevig verankerd in vijf ambities die richting geven aan ons handelen:
1. De jeugd heeft de toekomst
- Jeugdagenda blijft in uitvoering.
2. We staan voor bestaanszekerheid en kansengelijkheid
- Armoede- en onderwijsbeleid wordt voortgezet.
3. We blijven inzetten op meer woningen
- Volle vaart vooruit met woningbouwplannen.
4. We houden vast aan onze klimaatdoelstellingen
- Zo veel mogelijk klimaatneutraal in 2030.
5. Digitalisering en IT worden de komende jaren alleen maar belangrijker
- We blijven hierin investeren.
Uitgangspunten bij onze keuzes: samen dragen we Baarn
Naast onze ambities hanteren wij vijf uitgangspunten die richting geven aan onze keuzes:
1. We stellen mensen voorop, niet stenen
- Temporiseren van investeringen.
2. We doen een groter beroep op inwoners, ondernemers en organisaties
- Ruimte geven om ombuigingen op te pakken.
3. We verdelen de lasten evenwichtig en maken het kostendekkend
- Betalen voor gebruik, kostendekkendheid en sterkste schouders staan centraal.
4. We kijken naar onszelf en mogelijkheden om anders te organiseren/financieren
- Wat kunnen College, Raad en ambtelijke organisatie bijdragen aan ombuigingen?
- We kijken naar mogelijkheden om anders te financieren.
5. We willen terugveren én kunnen opveren
- We bezuinigingen niet op wat we in de toekomst weer nodig hebben.
Pijnlijke maar noodzakelijke keuzes
Met deze ambities en uitgangspunten als leidraad hebben we als college keuzes gemaakt. De financiële druk is zodanig groot dat het niet mogelijk was om alle uitgangspunten volledig consequent toe te passen. Soms doet dat pijn, maar niets doen zou onverantwoord zijn.
De Voorjaarsnota van het Rijk biedt verlichting, maar keuzes blijven nodig
Net als veel andere gemeenten heeft Baarn vorig jaar zichtbaar gemaakt hoe de voorgenomen kortingen van het rijk een gat zouden gaan slaan in de gemeentelijke begroting. Onderhandelingen door de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) hebben er vervolgens voor gezorgd dat het Rijk met de Voorjaarsnota 2025 heeft gezorgd voor tijdelijke verlichting. Er zijn aanvullende middelen beschikbaar gesteld voor de jaren 2025 tot en met 2027. Dat betekent dat het financiële ravijn is opgeschoven naar 2028.
Hoewel dit ruimte geeft, kiezen wij er bewust voor om de eerder voorgenomen ombuigingen door te zetten. Baarn beschikt over een gezonde algemene reserve, en het is belangrijk deze op peil te houden. Dat zorgt ervoor dat Baarn ook in de toekomst tegen een stootje te kan.
Deze Perspectiefnota is de opmaat naar de begroting 2026
Deze Perspectiefnota vormt de opmaat naar de begroting voor 2026. In lijn met de aanbevelingen uit het advies Samen verder werken aan Baarn zet het college in op breed draagvlak. Tijdens de gesprekken met de gemeenteraad op 15 april en 6 mei hebben wij de raad geïnformeerd en geluisterd naar de wensen, zorgen en ideeën die leven. De opbrengsten van die gesprekken (weergegeven in bijlage 7) betrekken wij bij de uitwerking van de begroting. Voor iedereen is duidelijk dat niet alles tegelijk kan. Maar samen met de gemeenteraad gaan wij graag de uitdaging aan om met minder middelen toch ‘het beste voor Baarn’ te blijven doen.