Totaal financieel beeld

Kunst en cultuur
De kosten van evenementen zijn sterk gestegen doordat de overheid steeds hogere eisen stelt op het gebied van openbare orde en veiligheid en door de algemene kostenstijging. Om de evenementen verantwoord en volgens de regels uit de vergunning te organiseren zijn professionele verkeersregelaars, beveiligers, EHBO’ers en schoonmakers nodig. De prijzen van deze diensten zijn een stuk hoger dan enkele jaren geleden. Het is wenselijk dat de gemeente een mantelovereenkomst afsluit met aanbieders van deze diensten, zodat verenigingen niet ieder apart deze diensten hoeven in te kopen. In 2022 en 2023 is gebleken dat de beschikbare bedragen voor subsidiëring van evenementen niet toereikend zijn.

Nieuwe basisschool Marimba
Het initiatief voor een nieuwe basisschool in Baarn heeft officieel akkoord gekregen om te starten. De nieuwe basisschool start in het schooljaar 2024-2025 en biedt een nieuw schoolconcept dat zich kenmerkt door talentontwikkeling bij alle kinderen te bevorderen door veel in de natuur te zijn en de kernvakken zoals rekenen en taal te koppelen aan de interesses van kinderen. De gemeente Baarn moet voorzien in een locatie waar de school gebruik van kan maken. 

Uitvoering Integraal HuisvestingsPlan (IHP)
In 2021 is het Integraal HuisvestingsPlan (IHP) vastgesteld. De afgelopen jaren zijn de prijzen door de hoge inflatie flink gestegen en zijn de geraamde budgetten niet voldoende. In mei 2023 vindt besluitvorming plaats over de voorbereidingskredieten en keuze uit verschillende scenario’s. Naast een prijsindexatie is bij de berekening van de kapitaallasten rekening gehouden met de toevoeging van de kinderopvang bij de Koningin Wilhelmina School (KWS).

Uitvoering Lokale Inclusie Agenda
In 2023 wordt de Lokale Inclusie Agenda Baarn ontwikkeld (verwachte besluitvorming Q4 van 2023). Het VN-Verdrag handicap geeft aanleiding voor de Lokale Inclusie Agenda. Doel: de wereld wordt toegankelijk en inclusief voor iedereen. In deze perspectiefnota nemen we voor de uitvoering van deze agenda voor de jaren 2024-2027 een bedrag van € 20.000 per jaar op. De daadwerkelijke bedragen worden opgenomen op basis van de besluitvorming over de Lokale Inclusie Agenda waarbij wordt meegenomen dat we vanuit het Rijk een algemene uitkering voor het versterken van de gemeentelijke antidiscriminatievoorziening ontvangen. 

Uitvoering aanbevelingen onderzoek Jongeren & Drugs en het onderzoek Jongeren en Voorzieningen
Naar aanleiding van overlastervaringen heeft een onderzoek naar Jongeren & Drugsgebruik plaatsgevonden in Baarn. Resultaten van dit onderzoek hebben aanleiding gegeven voor twee verdiepende onderzoeken die beiden in 2022 zijn uitgevoerd. De onderzoeksresultaten leiden tot uitvoering van activiteiten op de korte-, midden- en lange termijn. De uitkomsten zijn inmiddels aan de raad gepresenteerd. Voor de uitvoering van deze aanbevelingen voor de jaren 2024-2027 nemen we op dit moment een PM-post op. De daadwerkelijke bedragen worden opgenomen in de begroting 2024-2027.

In 2022 is ook een onderzoek Jongeren & Voorzieningen uitgevoerd naar het aanbod van activiteiten en voorzieningen en of deze aansluiten bij de behoefte en belevingswereld van Baarnse jongeren (Young Inspirations). De resultaten zijn eind 2022 gepresenteerd en voor de zomer 2023 ontvangt u een Plan van Aanpak. Hierbij gaat het bijvoorbeeld om het realiseren van meer hangplekken voor jongeren, het aanbieden van een festival voor jongeren en de mogelijkheden voor meer films/’friscafe’s’/etc… voor jongeren. Voor de uitvoering van het Plan van Aanpak wordt voor de jaren 2024-2027 een PM-post opgenomen. De daadwerkelijke bedragen worden opgenomen in de begroting 2024-2027.

Omgevingswet
De  invoering van de Omgevingswet gaat gepaard met verplichte inspanningen en stevige veranderopgaven.  In maart 2023 is door de Eerste Kamer besloten de Omgevingswet in te voeren per 1 januari 2024. Naast voorbereidende kosten voor de implementatie is er een bredere doorwerking in de organisatie en in onze begroting, zoals meer vragen bij het klantcontact centrum en het aanpassen van werkprocessen bij de verschillende teams. Hoewel het Rijk als uitgangspunt heeft dat de invoering op termijn kostenneutraal is, blijkt dat er incidentele een structurele effecten zijn die ofwel in de perspectiefnota of de begroting opgevangen moeten worden. Via uitkeringen ondersteunt het Rijk de gemeente voor deze effecten overigens ook. Ook in deze perspectiefnota speelt dit een rol bij formatie in de organisatie op het vlak van ruimtelijke beleid, communicatie-inzet en ICT-voorzieningen. Niet alleen vindt een technische wettelijke verandering plaats; maar in de omgevingswet is ook de verantwoordelijkheid voor de ontwikkeling nadrukkelijker bij de initiatiefnemers neergelegd. Voor 1 januari 2024 wordt hiervoor een publiekscampagne opgezet, maar zeker in de eerste tijd na de invoering wordt er een grotere vraag verwacht naar informatie bij het klantencontact mede hierdoor is ook tijdelijke uitbreiding bij het klantcontactcentrum nodig.   

Regionale samenwerking
Vanuit het Rijk komen steeds meer opgaven bij de regio’s terecht. Waaronder ook Regio Amersfoort. Denk hierbij aan de versnelling van de woningbouwopgave in regiodeals, de energietransitie in RES-regio’s, de stikstofopgave, enz… Deze opgaven gaan gepaard met grote (rijks)budgetten, waar de regio aanspraak op moet maken. De inzet van een strategisch adviseur vanuit Baarn helpt ons goed aan te sluiten bij de regionale opgave en ontwikkelingen en waar nodig beter gebruik te maken van de beschikbare regionale budgetten.

Openbare verlichting
We onderhouden de openbare ruimte op basis van vastgestelde beleidskaders en beheerplannen. Daarom vervangen wij de openbare verlichting die sinds 2022 in eigendom is van de gemeente Baarn. Vanwege de ouderdom van het areaal wordt er de komende jaren geïnvesteerd in het vernieuwen en verduurzamen van de lichtmasten. De kosten voor de verduurzaming worden geraamd op ruim € 8,0 tot € 10,0 miljoen. De onderhoudslasten en energie lasten gaan na vervanging dalen. In deze perspectiefnota gaan we, vooruitlopend op het beleidsplan Openbare Verlichting, uit van een investering van € 1,2 miljoen voor de komende vier jaar. 

Bomenonderhoud
In 2023 vindt een Europese aanbesteding voor het bomenonderhoud plaats. Vanwege kostenstijgingen verwachten we een uitkomst die hoger is dan het bedrag dat we tot nu toe kwijt waren. Daarmee voorzien we een overschrijding op de begroting. Het daadwerkelijke bedrag nemen we op in de begroting 2024-2027.

Lokaal Team
Met de decentralisatie van het sociaal domein 7 jaar geleden is ervoor gekozen de verantwoordelijkheid van de sociale problematiek bij de gemeente te beleggen. Gemeenten staan dichtbij de inwoners en zijn beter dan het rijk of provincie in staat de ondersteuningsvraag goed in kaart te brengen en zo lokaal mogelijk tot oplossingen te komen. In principe is dit een succesverhaal: problemen worden vroeg gesignaleerd en de toegang tot zorg wordt door inwoners goed gevonden. De vragen om ondersteuning in het kader van de Wmo, Jeugdwet en Participatiewet zijn toegenomen de afgelopen jaren. Daarnaast neemt de complexiteit van de materie (voor beleid en uitvoering) toe en daarmee de vraag naar specialistische kennis. De capaciteit is onvoldoende meegegroeid met deze ontwikkelingen. De regionale inkoop van geïndiceerde zorg Jeugd en Wmo is er vanaf 2024 op geënt dat de lokale teams zelf begeleiding gaan bieden. Dit product is geen onderdeel meer van de ingekochte zorg. Het lokaal team begeleidt zelf en haalt specialisme erbij waar nodig. Dit geldt ook voor begeleiding bij onveiligheid in het stadium voorafgaand aan een rechterlijke uitspraak. Deze taak wordt niet meer door jeugdbescherming uitgevoerd.

Herijking taakstelling sociaal domein
Nieuwe opgave van het rijk geeft een herziening van de geboekte taakstelling sociaal domein. Voor de begroting Baarn 2024 en 2025 hoeft geen bezuiniging gerealiseerd te worden. Vanaf 2026 is de opgelegde taakstelling hoger, hiervoor moeten wij aanvullende maatregelen nemen. De komende periode gaan wij hiermee aan de slag. Voor 2026 en 2027 gaan wij er van uit dat de lasten in het sociaal domein door de verder teruglopende inkomsten zullen stijgen.

Inwoners, bedrijven en ketenpartners verwachten transparante en efficiënte dienstverlening. Het vertrouwen in de overheid staat onder druk, waardoor de roep om transparantie en het belang van goede dienstverlening alleen maar groter wordt. Niet voor niets zet het college in het coalitieakkoord in op laagdrempelige, toegankelijke dienstverlening en transparante en begrijpelijke besluitvorming. Dit vraagt aandacht voor – en investering in – de bedrijfsvoering. Ook om uitvoering te geven aan een aantal nieuwe wettelijke eisen, zoals die voortkomen uit de Wet open overheid en de Omgevingswet. Daarnaast investeren we in gegevensmanagement en het op orde brengen van de informatiehuishouding, om nog beter te kunnen sturen op efficiënte processen en waardevolle dienstverlening.

Om invulling te geven aan (organisatie) ontwikkelingen is het werven, opleiden en behouden van personeel noodzakelijk. In de huidige nog steeds krappe arbeidsmarkt zetten we daarbij naast werving in op het vergroten van de leermogelijkheden. De gemeente Baarn profileert zich als opleidingsgemeente door als organisatie toekomstgericht te blijven ontwikkelen (leven lang leren) en om in de huidige krappe arbeidsmarkt als gemeente aantrekkelijk te zijn voor nieuwe medewerkers. Als opleidingsgemeente willen we een nog aantrekkelijker werkgever worden en blijven.

Nieuw Financieel Systeem
In 2023 is de aanbesteding voor een nieuw financieel systeem in RID-verband afgerond In 2024 starten wij met de voorbereiding van de inrichting waarna wij verwachten het systeem in 2025 succesvol te kunnen implementeren. Hiervoor is zowel incidenteel als structureel extra inzet nodig.

Applicatiebeheer Basisregistratie
Voor de realisatie van de RID-verband gesloten overeenkomst t.a.v. applicatieharmonisatie zijn middelen nodig om de aanbesteding en implementatie van kernapplicaties, zoals de applicatie voor basisregistraties in 2024, mogelijk te maken.

Informatie beheer en management
De gemeente investeert in informatie en digitalisering, om betrouwbare en efficiënte dienstverlening te borgen en een impuls te geven aan de slagkracht van de organisatie. Van de overheid wordt meer en meer verwacht dat zij zich proactief en responsief opstelt. Een goede informatievoorziening is hierbij onmisbaar: juiste, tijdige en betrouwbare informatie is essentieel om bijvoorbeeld inwoners met een hulpvraag goed te helpen, om schulden of andere problematiek vroegtijdig te signaleren, of gewoon om snel en efficiënt een vergunning te verlenen.

Leren en Ontwikkelen
De gemeente Baarn wil zich op de arbeidsmarkt profileren als aantrekkelijk werkgever voor talentvolle medewerkers. Het creëren van leermogelijkheden in alle loopbaan fasen is daarvoor een essentiële voorwaarde. Het structureel budget wordt ingezet voor 1) de vaste kosten voor een bestaand leerplatform voor gemeenten waar we op aansluiten. Hierdoor zijn we in staat om medewerkers een breed scala aan opleidingen aan te bieden in een persoonlijke leeromgeving tegen aantrekkelijke prijzen. 2) Interne expertise en capaciteit bij P&O voor het ontwikkelen van leerlijnen, coördineren van opleidingen, ontwikkeling en het op maat maken van content voor de gemeente Baarn op het platform en ontwikkeling van doorstroompaden voor medewerkers.

Impuls Continu verbeteren
Het in 2019 vastgestelde procesmanagementbeleid, om Continu Verbeteren binnen de organisatie te borgen, is niet meer in lijn met de praktijk. Vanuit het MT en medewerkers is veel behoefte aan ondersteuning bij het Continu Verbeteren. Passend beleid, kaders en borging zijn randvoorwaarden om Continu Verbeteren op een hoger niveau te tillen. Gedurende enige tijd is de inzet van een processpecialist noodzakelijk voor het verder implementeren van Continu Verbeteren.

Financieel advies risicovolle projecten
Door veranderende wetgeving, decentralisaties en de snelle ontwikkeling van de informatietechnologie, wordt de verantwoordelijkheid van gemeente op terreinen als zorg, jeugd, werk en ruimtelijk ontwikkeling en duurzaamheid steeds groter. Van de financieel adviseur vraagt dit een steeds grotere inhoudelijke expertise van één bepaald vakgebied. De tijdelijke uitbreiding draagt bij aan meer flexibiliteit en capaciteit om de organisatie en het bestuur goed te kunnen ondersteunen.